אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
בזמן מלחמת העולם הראשונה היו הלשנות למלכות [=מסירות] כנגד הרבי מצ'ורטקוב, ר' ישראל'נו, על כך שהוא עוזר ליהודים להתחמק משירות צבאי.
פעם אחת, בא אליו יהודי אחד מבוגר ומדוכדך שבכה והתלונן שהבן שלו – בן יחיד, חייב להתייצב לצבא, וביקש שהרבי מצ'ורטקוב יתפלל בעבורו ויבדוק כיצד אפשר להצילו.
ענה לו הרבי מצ'ורטקוב: "אני מאוד מצטער מאוד שאני לא צעיר יותר, אחרת הייתי אני בעצמי מתייצב לשירות המולדת. אני לא יכול לעשות בשבילך דבר, הבן שלך צריך להתייצב ולהיות חייל טוב."
כשהיהודי שמע זאת הוא הודה שהוא מרגל של המשטרה ושהוא בא לחפש עדות להלשנות, אבל מכיוון שראה כמה חכם הרבי מצ'ורטקוב הוא הרגיש שהוא חייב לגלות את האמת בנוגע לזהותו.
י.פ.
יוסף וואהרמאן
חסיד הוסיאטין
During the First World War, there were denunciations made against the Chortkover R. Israel [claiming] that he was helping Jews evade military service.
Once, there came to him an old broken Jew crying and complaining that his son – an only child must report for military duty and that the Chortkover should pray for him and figure out how to save him.
The Chortkover replied: “I am very sorry that I am not younger – otherwise I would report to serve the fatherland myself – I am unable to do anything for you – your son should report and be a good soldier.
As soon as the Jew heard this he admitted that he was a police spy and that he came to find evidence for the denunciations – since he had seen how wise the Chortkover was, he felt that he must reveal the truth about himself.
I.F.
Joseph Varman
Husyatener Hasid
בשעת דער ערשטער וועלט מלחמה זענען געווען מסירות אנטקעגען דעם טשארטקאווער ר' ישראל'נו אז ער העלפט יידען זיך אויסדרייען פון מיליטער דינסט.
איינמאל קומט צו אים אן אלטער צערבראכענער ייד וואס וויינט און קלוגט אז זיין זון – אן א בן-יחיד דארף זיך שטעלען צום מיליטער און דער טשארטקאווער זאל בעטען פאר אים און זעען א מיטעל ווי אזוי אים צו ראטעווען.
ענטפערט אים דער טשארטקאווער: עס טוט מיר זייער לייד וואס איך בין נישט יונגער – זאנסט וואלט איך מיך אליין געשטעלט אין דינסט פון'ם {פאטעלאנד} [פאטערלאנד] – איך קען גאר נישט טוען פאר דיר – זאל דיין זון זיך שטעלען און דער אייבערשטער זיין א גוטער זאלדאט.
אזוי ווי דער ייד האט דאס דערהערט האט ער זיך מודה געווען דאס ער איז א פאליציי שפיאן און איז געקומען צו זוכען עדות אויף די מסירות – אזוי ווי ער העט געזעען וואס א חכם דער איז טשארטקאווער איז האט ער {געפלט} [געפילט] ער מוס אויסזאגען דעם אמת וועגען זיך.
י.פ)
יוסף וואהרמאן
הוסיאטינער חסיד
בזמן מלחמת העולם הראשונה היו הלשנות למלכות [=מסירות] כנגד הרבי מצ'ורטקוב, ר' ישראל'נו, על כך שהוא עוזר ליהודים להתחמק משירות צבאי.
פעם אחת, בא אליו יהודי אחד מבוגר ומדוכדך שבכה והתלונן שהבן שלו – בן יחיד, חייב להתייצב לצבא, וביקש שהרבי מצ'ורטקוב יתפלל בעבורו ויבדוק כיצד אפשר להצילו.
ענה לו הרבי מצ'ורטקוב: "אני מאוד מצטער מאוד שאני לא צעיר יותר, אחרת הייתי אני בעצמי מתייצב לשירות המולדת. אני לא יכול לעשות בשבילך דבר, הבן שלך צריך להתייצב ולהיות חייל טוב."
כשהיהודי שמע זאת הוא הודה שהוא מרגל של המשטרה ושהוא בא לחפש עדות להלשנות, אבל מכיוון שראה כמה חכם הרבי מצ'ורטקוב הוא הרגיש שהוא חייב לגלות את האמת בנוגע לזהותו.
י.פ.
יוסף וואהרמאן
חסיד הוסיאטין
During the First World War, there were denunciations made against the Chortkover R. Israel [claiming] that he was helping Jews evade military service.
Once, there came to him an old broken Jew crying and complaining that his son – an only child must report for military duty and that the Chortkover should pray for him and figure out how to save him.
The Chortkover replied: “I am very sorry that I am not younger – otherwise I would report to serve the fatherland myself – I am unable to do anything for you – your son should report and be a good soldier.
As soon as the Jew heard this he admitted that he was a police spy and that he came to find evidence for the denunciations – since he had seen how wise the Chortkover was, he felt that he must reveal the truth about himself.
I.F.
Joseph Varman
Husyatener Hasid
בשעת דער ערשטער וועלט מלחמה זענען געווען מסירות אנטקעגען דעם טשארטקאווער ר' ישראל'נו אז ער העלפט יידען זיך אויסדרייען פון מיליטער דינסט.
איינמאל קומט צו אים אן אלטער צערבראכענער ייד וואס וויינט און קלוגט אז זיין זון – אן א בן-יחיד דארף זיך שטעלען צום מיליטער און דער טשארטקאווער זאל בעטען פאר אים און זעען א מיטעל ווי אזוי אים צו ראטעווען.
ענטפערט אים דער טשארטקאווער: עס טוט מיר זייער לייד וואס איך בין נישט יונגער – זאנסט וואלט איך מיך אליין געשטעלט אין דינסט פון'ם {פאטעלאנד} [פאטערלאנד] – איך קען גאר נישט טוען פאר דיר – זאל דיין זון זיך שטעלען און דער אייבערשטער זיין א גוטער זאלדאט.
אזוי ווי דער ייד האט דאס דערהערט האט ער זיך מודה געווען דאס ער איז א פאליציי שפיאן און איז געקומען צו זוכען עדות אויף די מסירות – אזוי ווי ער העט געזעען וואס א חכם דער איז טשארטקאווער איז האט ער {געפלט} [געפילט] ער מוס אויסזאגען דעם אמת וועגען זיך.
י.פ)
יוסף וואהרמאן
הוסיאטינער חסיד
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
