אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר' מוט'לה מטשרנוביל היה פעם בחתונה אחת בגליציה. אל החתונה, הגיע גם הבן הבכור של הרבי מבעלז (ר' שלום), ר' משה מקורוב. ר' שלום – שפעם אמר "אם ר' מוט'לה היה 100 מייל רחוק מכאן, הייתי הולך לראותו" – שלח עם ר' משה קוויטל, בו היה כתוב רק השם שלו ושל אמו וגם [כספי] פדיון בסכום של שני רייניש. הוא אמר לר' משה שיביט טוב מה ר' מוט'לה עושה עם הקוויטל ועם הפדיון.
כשר' משה חזר מהחתונה ר' שלום מבעלז שאל אותו: "מה ראית?" ענה לו ר' משה: "עם הקוויטל הוא עטף את האצבע האמצעית של ידו הימנית. ואת הכסף הוא הניח בכיס אפודתו". אמר הזקן מבעלז: "הוא עשה כך עם הקוויטל שלי בגלל שהוא רצה לברך את היהודים עם השם שלי, ואת הכסף הוא הכניס לאותו כיס בו הוא מקיים את ל"ו הצדיקים."
י.פ.
הרב מביליץ
הרב שטערן
R. Motele Chernobyler was once at a wedding in Galicia. Also at this wedding was the elder Belzer’s (R. Shalom) son R. Moses of Kurov. R. Shalom, who once said “If R. Motele was 100 miles away from here I would go look at him,” sent a note [kevitel] with R. Moses in which was written only his name and his mother’s name along with redemption money [pidyon] in the amount of two Rhenish. He told R. Moses to watch closely what R. Motele would do with the note and the redemption money.
When R. Moses returned from the wedding R. Shalom Belzer asked him: “What did you see?” R. Moses replied: “The note he wrapped around the middle finger of his right hand. And the money he put in the pocket of his vest.”
The elder Belzer said: “He did that with my note because he wanted to bless the Jews with my name – and the money he placed in the same pocket he sustains the thirty-six saints.”
I.F.
Bilitzer Rabbi
Rabbi Stern
ר' מאטעלע טשערנאבילער איז געווען אמאל אויף א חתונה אין גאליציען. אויף דער חתונה איז דעם אלטען בעלצער'ס (ר' שלום) זון ר' משה מקאראוב אויך געפארען. ר' שלום, וואס האט אמאל געזאגט דאס אויב ר' מאטעלע זאל זיין 100 מייל ווייט פון דאנעט וואלט איך אים געגאנגען אנקוקען, האט מיט ר' משה געשיקט א קוויטעל אויף וואס איז געשטאנען נאר זיין נאמען און דער מאמעס נאמען און אויך א פדיון פון צוויי רייניש. ער האט אנגעזאגט ר' משה ער זאל זיך גוט צוקוקען וואס ר' מאטעלע וועט טוען מיט דעם קוויטעל און דעם פדיון.
אז ר' משה איז צוריגגעקומען פון דער חתונה האט אים ר' שלום בעלצער געפרעגט: וואס האסט דו געזען? האט אים ר' משה געענטפערט: מיט דעם קוויטעל האט ער זיך ארומגעוויקעלט דעם מיטעלסטען פינגער פון זיין רעכטער האנד. און דאס געלד האט ער געלעגט אין דער טאש פון זיין וועסטעל.
האט דער אלטער בעלזער געזאגט: ער האט אזוי געטון מיט מיין קוויטעל ווייל ער האט געוואלט אנווינשען די יידען מיט מיין נאמען – און דאס געלד האט ער אריינגעלעגט אין דער זעלבער קעשענע פון וואנעט ער שפייזט די ל"ו צדיקים.
י.פ)
ביליצער רב
הרב שטערן
ר' מוט'לה מטשרנוביל היה פעם בחתונה אחת בגליציה. אל החתונה, הגיע גם הבן הבכור של הרבי מבעלז (ר' שלום), ר' משה מקורוב. ר' שלום – שפעם אמר "אם ר' מוט'לה היה 100 מייל רחוק מכאן, הייתי הולך לראותו" – שלח עם ר' משה קוויטל, בו היה כתוב רק השם שלו ושל אמו וגם [כספי] פדיון בסכום של שני רייניש. הוא אמר לר' משה שיביט טוב מה ר' מוט'לה עושה עם הקוויטל ועם הפדיון.
כשר' משה חזר מהחתונה ר' שלום מבעלז שאל אותו: "מה ראית?" ענה לו ר' משה: "עם הקוויטל הוא עטף את האצבע האמצעית של ידו הימנית. ואת הכסף הוא הניח בכיס אפודתו". אמר הזקן מבעלז: "הוא עשה כך עם הקוויטל שלי בגלל שהוא רצה לברך את היהודים עם השם שלי, ואת הכסף הוא הכניס לאותו כיס בו הוא מקיים את ל"ו הצדיקים."
י.פ.
הרב מביליץ
הרב שטערן
R. Motele Chernobyler was once at a wedding in Galicia. Also at this wedding was the elder Belzer’s (R. Shalom) son R. Moses of Kurov. R. Shalom, who once said “If R. Motele was 100 miles away from here I would go look at him,” sent a note [kevitel] with R. Moses in which was written only his name and his mother’s name along with redemption money [pidyon] in the amount of two Rhenish. He told R. Moses to watch closely what R. Motele would do with the note and the redemption money.
When R. Moses returned from the wedding R. Shalom Belzer asked him: “What did you see?” R. Moses replied: “The note he wrapped around the middle finger of his right hand. And the money he put in the pocket of his vest.”
The elder Belzer said: “He did that with my note because he wanted to bless the Jews with my name – and the money he placed in the same pocket he sustains the thirty-six saints.”
I.F.
Bilitzer Rabbi
Rabbi Stern
ר' מאטעלע טשערנאבילער איז געווען אמאל אויף א חתונה אין גאליציען. אויף דער חתונה איז דעם אלטען בעלצער'ס (ר' שלום) זון ר' משה מקאראוב אויך געפארען. ר' שלום, וואס האט אמאל געזאגט דאס אויב ר' מאטעלע זאל זיין 100 מייל ווייט פון דאנעט וואלט איך אים געגאנגען אנקוקען, האט מיט ר' משה געשיקט א קוויטעל אויף וואס איז געשטאנען נאר זיין נאמען און דער מאמעס נאמען און אויך א פדיון פון צוויי רייניש. ער האט אנגעזאגט ר' משה ער זאל זיך גוט צוקוקען וואס ר' מאטעלע וועט טוען מיט דעם קוויטעל און דעם פדיון.
אז ר' משה איז צוריגגעקומען פון דער חתונה האט אים ר' שלום בעלצער געפרעגט: וואס האסט דו געזען? האט אים ר' משה געענטפערט: מיט דעם קוויטעל האט ער זיך ארומגעוויקעלט דעם מיטעלסטען פינגער פון זיין רעכטער האנד. און דאס געלד האט ער געלעגט אין דער טאש פון זיין וועסטעל.
האט דער אלטער בעלזער געזאגט: ער האט אזוי געטון מיט מיין קוויטעל ווייל ער האט געוואלט אנווינשען די יידען מיט מיין נאמען – און דאס געלד האט ער אריינגעלעגט אין דער זעלבער קעשענע פון וואנעט ער שפייזט די ל"ו צדיקים.
י.פ)
ביליצער רב
הרב שטערן
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
