אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר' שמואל אבא (נכדו של ר' פנחס מקאריץ) ור' שמשון מאריאגאפאליע [אוסטרופולי?] היו אצל הזקן [=הרבי הראשון] מסדיגורה. כמובן שכיבדו אותם בקפה כנהוג בסדיגורה – שם מגישים קפה בכלים יפים ויקרים.
אמר ר' שמואל אבא: "הייתי אצל ר' זושא מאנפולי – ונתנו לי קפה בכוס שבורה שמחוברת בחוט, אבל אני עדיין זוכר את הקפה!"
הרבי מליובה, שהיה שם חייך ושאל בחיוך – "מה היה מיוחד באותו הקפה?"
אמר לו ר' שמואל אבא בעצבנות: "אדם צעיר חייב ללכת פראווע (ימינה ברוסית) ולא לעווע (שמאלה ברוסית), אולם הצעיר הזה – הוא הצביע על ר' נחום בער [מליובה] – מבין שיש כאן הבדל בין סוגי קפה – ושבעזרת קפה אדם יכול גם לחשוב על "קווה אל ה'" [תהילים כז:יג]"
י.פ.
פנחס לאנדוי
R. Shmuel Abba, (a grandson of R. Pinchas of Koretz), and R. Shimshon of Arigopolya, (the grandfather of Pinchas Landau), were guests at the Old Sadigurer. It goes without saying, they were served coffee in beautiful dishware, as was fashionable in Sadigura. R. Shmuel Abba mentioned, “I was once at R. Zusya of Anipoli and was served coffee in a broken saucer fastened with a wire, but I still remember the coffee!” The Leova, who was present, smilingly asked why the coffee was so special. R. Shmuel Abba replied angrily, “A young Jew should walk prave (rightward in Russian), not leve (leftward). But this young man—pointing to R. Nachum Ber—knows there is a distinction between different types of kaves (coffee in Yiddish), and that whilst drinking kave, one could also contemplate kave el Hashem (hope to God) [Psalms, 27: 13].
Y.F.
Pinchas Landau
ר' שמואל אבא [ר'] פנחס קאריצער איינקעל און ר' שמשון מאהאגאפאליע[?] (פנחס לאנדוי'ס זיידע) {זען} [זענען] געווען ביים אלטן סאדאגארער. האט מען זיי מכבד געווען מיט קאווע און פארשטייט זיך אזוי ווי עס איז געווען די מאדע אין סאדאגארע מיט ק האט מען סערוויערט די קאווע אין שיינע רייכע כלים.
האט זיך ר' שמואל אבא אנגערופען איך בין געווען ביי ר' זיזשע מאנאפאליע – האט מען מיר געגעבען קאווע אין א טעצעל – א צערבראכענער פארניט מיט א דראט – אבער די קאווע געדענק איך נאך.
דער לעיעווער איז געשטאנען דערביי און האט א שמייכעל געטאן. און פרעגט אים מיט א שמייכעל – וואס איז געווען אזוינס אין יענער קאווע.
האט אים ר' שמואל אבא גע א זאג געטון מיט א ברוגז: א יינגער מאן דארף געען פראווע (רעכטס אויף רוסיש) נישט לעווע (לינקס אויף רוסיש)
אבער אט דער יונגער מאן – ווייזענדיג אן אויף ר' נחום בער – ווייס אז עס איז דא א חלוק צווישען קאווע – אז ביי קאווע קען מען אויך טראכטען וועגן {קוה לד'} [קוה אל ה']
י. פ)
פנחס לאנדוי
ר' שמואל אבא (נכדו של ר' פנחס מקאריץ) ור' שמשון מאריאגאפאליע [אוסטרופולי?] היו אצל הזקן [=הרבי הראשון] מסדיגורה. כמובן שכיבדו אותם בקפה כנהוג בסדיגורה – שם מגישים קפה בכלים יפים ויקרים.
אמר ר' שמואל אבא: "הייתי אצל ר' זושא מאנפולי – ונתנו לי קפה בכוס שבורה שמחוברת בחוט, אבל אני עדיין זוכר את הקפה!"
הרבי מליובה, שהיה שם חייך ושאל בחיוך – "מה היה מיוחד באותו הקפה?"
אמר לו ר' שמואל אבא בעצבנות: "אדם צעיר חייב ללכת פראווע (ימינה ברוסית) ולא לעווע (שמאלה ברוסית), אולם הצעיר הזה – הוא הצביע על ר' נחום בער [מליובה] – מבין שיש כאן הבדל בין סוגי קפה – ושבעזרת קפה אדם יכול גם לחשוב על "קווה אל ה'" [תהילים כז:יג]"
י.פ.
פנחס לאנדוי
R. Shmuel Abba, (a grandson of R. Pinchas of Koretz), and R. Shimshon of Arigopolya, (the grandfather of Pinchas Landau), were guests at the Old Sadigurer. It goes without saying, they were served coffee in beautiful dishware, as was fashionable in Sadigura. R. Shmuel Abba mentioned, “I was once at R. Zusya of Anipoli and was served coffee in a broken saucer fastened with a wire, but I still remember the coffee!” The Leova, who was present, smilingly asked why the coffee was so special. R. Shmuel Abba replied angrily, “A young Jew should walk prave (rightward in Russian), not leve (leftward). But this young man—pointing to R. Nachum Ber—knows there is a distinction between different types of kaves (coffee in Yiddish), and that whilst drinking kave, one could also contemplate kave el Hashem (hope to God) [Psalms, 27: 13].
Y.F.
Pinchas Landau
ר' שמואל אבא [ר'] פנחס קאריצער איינקעל און ר' שמשון מאהאגאפאליע[?] (פנחס לאנדוי'ס זיידע) {זען} [זענען] געווען ביים אלטן סאדאגארער. האט מען זיי מכבד געווען מיט קאווע און פארשטייט זיך אזוי ווי עס איז געווען די מאדע אין סאדאגארע מיט ק האט מען סערוויערט די קאווע אין שיינע רייכע כלים.
האט זיך ר' שמואל אבא אנגערופען איך בין געווען ביי ר' זיזשע מאנאפאליע – האט מען מיר געגעבען קאווע אין א טעצעל – א צערבראכענער פארניט מיט א דראט – אבער די קאווע געדענק איך נאך.
דער לעיעווער איז געשטאנען דערביי און האט א שמייכעל געטאן. און פרעגט אים מיט א שמייכעל – וואס איז געווען אזוינס אין יענער קאווע.
האט אים ר' שמואל אבא גע א זאג געטון מיט א ברוגז: א יינגער מאן דארף געען פראווע (רעכטס אויף רוסיש) נישט לעווע (לינקס אויף רוסיש)
אבער אט דער יונגער מאן – ווייזענדיג אן אויף ר' נחום בער – ווייס אז עס איז דא א חלוק צווישען קאווע – אז ביי קאווע קען מען אויך טראכטען וועגן {קוה לד'} [קוה אל ה']
י. פ)
פנחס לאנדוי
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
