אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר' נחום בערי'נו סיפר את המעשה הבא לזקן [=הרבי הראשון] מסדיגורה:
יהודי פשוט אחד הגיע אל הרבי מאפטא כדי להתייעץ איתו האם להיות חוכר אצל פריץ. אמר לו הרבי מאפטא 6 עניינים שעליו לכתוב בחוזה.
כשהיהודי יצא מהרבי מאפטא, הרבי מסאווראן רץ אחריו ושאל אותו בנוגע לדברים שאמר לו הרבי מאפטא. הוא הבין חמישה "אופנים", אבל לא את ה"אופן" השישי. (הרבי מסאווראן בוודאי חשב שהרבי מאפטא התכוון לשישה אופנים בעבודת השם). היהודי לא הבין את הרבי מסאווראן מכיוון שהוא לא ידע מה ההבדל בין 'סעיפים' ל'אופנים'.
כשר' נחום בער סיים את המעשה, אמר לו הזקן מסדיגורה: "אני מבין שקורה שאדם גדול מדבר בצורה אחת ומתכוון למשהו אחר, אבל איני יכול להבין שאדם מדבר ושני אנשים מבינים אותו אחרת זה מזה."
י.פ.
יעקב טייטעלבוים
R. Nachum Bern’nu recounted the following story to the Old Sadagorer: A village Jew approached the Rabbi of Apta, seeking advice on whether he should lease an arende (an inn/estate) from a squire. The Rabbi of Apta instructed him to include six points in the contract. After the Jew departed from the Rabbi of Apta, the Rabbi of Savran pursued him and inquired about the matter. The Rabbi of Savran comprehended five of the methods, but the sixth eluded him. (The Rabbi of Savran definitely assumed that the Rabbi of Apta had listed six methods of divine worship.) The Jew, on the other hand, did not understand since he could not distinguish between "points" and "methods". When R. Nachum Ber finished recounting the tale, the Elder Sadagorer exclaimed, "I can comprehend that a great person conveys a message that is not in line with their intended meaning. However, I cannot comprehend a situation where two listeners understand a speaker's words differently."
Y.F.
Yaakov Teitelbaum
ר' נחום בערי'נו האט דער ציילט די פאלגענדע מעשה פאר דעם אלטען סאדאגארער.
צום אבטער רב איז געקומען א דארפס ייד זיך ראטען צו ער זאל דינגען אן ארענדא ביי א פריץ. האט אים דער אבטער רב אנגעזאגט 6 פונקטען וואס ער זאל איינשרייבען אין קאנטראקט.
אז דער ייד איז ארויסגעגאנגען פון דעם אבטער רב איז אים נאכגעלאפען דער סאווראנער רב און פרעגט אים איבער דאס 5 אופנים האט ער פארשטאנען אבער דעם טען אופן נישט. (דער סאווראנער רב האט אוודאי געמיינט דאס דער אפטער רב האט דא {אויסגערעכנעט} [אויסגערעכנעט] 6 אופנים פון עבודה). דער ייד אבער האט דעם סאווראנער רב נישט פארשטאנען ווייל ער האט נישט געוואוסט וואס דער חילוק איז צוויישן פונקטען און אופנים.
אז ר' נחום בער האט געענדיגט די מעשה האט זיך דער אלטער סאדאגערער אנגערופען: אז א גרויסער מענש זאל רעדען און עפעס אנדערש פארשטיין מיינען, פארשטיי איך. אבער אז א מענש זאל רעדען און 2 מענשען זאלען אנדערש פאט פארשטיין – דאס פארשטיי איך נישט
י.פ)
יעקב טייטעלבוים
ר' נחום בערי'נו סיפר את המעשה הבא לזקן [=הרבי הראשון] מסדיגורה:
יהודי פשוט אחד הגיע אל הרבי מאפטא כדי להתייעץ איתו האם להיות חוכר אצל פריץ. אמר לו הרבי מאפטא 6 עניינים שעליו לכתוב בחוזה.
כשהיהודי יצא מהרבי מאפטא, הרבי מסאווראן רץ אחריו ושאל אותו בנוגע לדברים שאמר לו הרבי מאפטא. הוא הבין חמישה "אופנים", אבל לא את ה"אופן" השישי. (הרבי מסאווראן בוודאי חשב שהרבי מאפטא התכוון לשישה אופנים בעבודת השם). היהודי לא הבין את הרבי מסאווראן מכיוון שהוא לא ידע מה ההבדל בין 'סעיפים' ל'אופנים'.
כשר' נחום בער סיים את המעשה, אמר לו הזקן מסדיגורה: "אני מבין שקורה שאדם גדול מדבר בצורה אחת ומתכוון למשהו אחר, אבל איני יכול להבין שאדם מדבר ושני אנשים מבינים אותו אחרת זה מזה."
י.פ.
יעקב טייטעלבוים
R. Nachum Bern’nu recounted the following story to the Old Sadagorer: A village Jew approached the Rabbi of Apta, seeking advice on whether he should lease an arende (an inn/estate) from a squire. The Rabbi of Apta instructed him to include six points in the contract. After the Jew departed from the Rabbi of Apta, the Rabbi of Savran pursued him and inquired about the matter. The Rabbi of Savran comprehended five of the methods, but the sixth eluded him. (The Rabbi of Savran definitely assumed that the Rabbi of Apta had listed six methods of divine worship.) The Jew, on the other hand, did not understand since he could not distinguish between "points" and "methods". When R. Nachum Ber finished recounting the tale, the Elder Sadagorer exclaimed, "I can comprehend that a great person conveys a message that is not in line with their intended meaning. However, I cannot comprehend a situation where two listeners understand a speaker's words differently."
Y.F.
Yaakov Teitelbaum
ר' נחום בערי'נו האט דער ציילט די פאלגענדע מעשה פאר דעם אלטען סאדאגארער.
צום אבטער רב איז געקומען א דארפס ייד זיך ראטען צו ער זאל דינגען אן ארענדא ביי א פריץ. האט אים דער אבטער רב אנגעזאגט 6 פונקטען וואס ער זאל איינשרייבען אין קאנטראקט.
אז דער ייד איז ארויסגעגאנגען פון דעם אבטער רב איז אים נאכגעלאפען דער סאווראנער רב און פרעגט אים איבער דאס 5 אופנים האט ער פארשטאנען אבער דעם טען אופן נישט. (דער סאווראנער רב האט אוודאי געמיינט דאס דער אפטער רב האט דא {אויסגערעכנעט} [אויסגערעכנעט] 6 אופנים פון עבודה). דער ייד אבער האט דעם סאווראנער רב נישט פארשטאנען ווייל ער האט נישט געוואוסט וואס דער חילוק איז צוויישן פונקטען און אופנים.
אז ר' נחום בער האט געענדיגט די מעשה האט זיך דער אלטער סאדאגערער אנגערופען: אז א גרויסער מענש זאל רעדען און עפעס אנדערש פארשטיין מיינען, פארשטיי איך. אבער אז א מענש זאל רעדען און 2 מענשען זאלען אנדערש פאט פארשטיין – דאס פארשטיי איך נישט
י.פ)
יעקב טייטעלבוים
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.