אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
כשהבעש"ט היה על ערש דווי בא אליו הס"מ [=סמאל, השטן] ושאל אותו: "אתה רוצה שהמשיח יבוא?" הבעש"ט ביקש ממנו שייתן לו שעתיים לחשוב על-כך. לאחר שעתיים בא סמאל עוד הפעם אל הבעש"ט שהשיב לו: "אני רוצה שהמשיח יבוא בעוד שישים שנה. ואם מסיבה כלשהי הוא לא יוכל לבוא, אני אהיה חייב להיוולד עוד הפעם".
שישים שנה לאחר מכן נולד לר' מרוז'ין ז"ל בן. אמר הרבי מרוז'ין: "הייתי רוצה לתת לך את השם 'ישראל' על שם הבעש"ט הקדוש, אבל משום שאני כבר נקרא ישראל, אתן לך את השם יעקב – שהרי יעקב זה גם ישראל." היה זה ר' אברהם יעקב הרבי הזקן [=הראשון] מסדיגורא.
י.פ.
ירמיה כץ
(חסיד בויאן)
When the Besht was on his deathbed, Satan came and asked him: “Do you wish for the Messiah to come?” The Besht requested that he give him two hours to think it over. After two hours had passed Satan returned and the Besht gave him his answer: “I wish for the Messiah to come in sixty years from now. If for some reason he will be unable to come, I will have to be born again.”
Sixty years later, a son was born to the Ruzhiner. The Ruzhiner said, “I would have liked to name you Israel after the holy Besht but since my own name is Yisrael I will name you Yaakov– Yaakov is also [=another name for] Yisrael.” This was R. Abraham Yaakov, the elder Sadagurer Rebbe.
I.F.
Yirmiyahu Katz
(Boyaner Hasid)
בשעת דער בעשט האט געהאלטען פאר דער פטירה איז געקומען צו אים דער ס"מ אין האט אים געפרעגט: ווילסט דו אז משיח זאל קומען? האט דער בעשט אים געבעטען ער זאל אים געבען צווי שעה צייט איבערטראכטען.
נאך צוויי שעה צייט איז דער ס"מ נאכאמאל געקומען אין דער בעשט האט אים געזאגט תשובה:
איך וויל אז משיח זאל קומען אין 60 יאר ארום. אין אויב צוליב א טעם וועט ער נישט קענען קומען וועל איך נאכאמאל מוסען געבוירען ווערען.
אין 60 יאר ארום איז ביים ריזשינער ז"ל געבוירען געווארען א זון. האט דער ריזשינער געזאגט איך וואלט דיר געוואלט געבען א נאמען ישראל נאך דעם הייליקן בעש"ט אבער אזוי ווי איך הייס שוין ישראל וועל איך דיר געבען א נאמען יעקב – יעקב איז אויך ישראל. דאס איז געווען ר' אברהם יעקב דער אלטער סאדיגארער רבי.
י.פ)
ירמי' כץ (באיאנער חסיד)
כשהבעש"ט היה על ערש דווי בא אליו הס"מ [=סמאל, השטן] ושאל אותו: "אתה רוצה שהמשיח יבוא?" הבעש"ט ביקש ממנו שייתן לו שעתיים לחשוב על-כך. לאחר שעתיים בא סמאל עוד הפעם אל הבעש"ט שהשיב לו: "אני רוצה שהמשיח יבוא בעוד שישים שנה. ואם מסיבה כלשהי הוא לא יוכל לבוא, אני אהיה חייב להיוולד עוד הפעם".
שישים שנה לאחר מכן נולד לר' מרוז'ין ז"ל בן. אמר הרבי מרוז'ין: "הייתי רוצה לתת לך את השם 'ישראל' על שם הבעש"ט הקדוש, אבל משום שאני כבר נקרא ישראל, אתן לך את השם יעקב – שהרי יעקב זה גם ישראל." היה זה ר' אברהם יעקב הרבי הזקן [=הראשון] מסדיגורא.
י.פ.
ירמיה כץ
(חסיד בויאן)
When the Besht was on his deathbed, Satan came and asked him: “Do you wish for the Messiah to come?” The Besht requested that he give him two hours to think it over. After two hours had passed Satan returned and the Besht gave him his answer: “I wish for the Messiah to come in sixty years from now. If for some reason he will be unable to come, I will have to be born again.”
Sixty years later, a son was born to the Ruzhiner. The Ruzhiner said, “I would have liked to name you Israel after the holy Besht but since my own name is Yisrael I will name you Yaakov– Yaakov is also [=another name for] Yisrael.” This was R. Abraham Yaakov, the elder Sadagurer Rebbe.
I.F.
Yirmiyahu Katz
(Boyaner Hasid)
בשעת דער בעשט האט געהאלטען פאר דער פטירה איז געקומען צו אים דער ס"מ אין האט אים געפרעגט: ווילסט דו אז משיח זאל קומען? האט דער בעשט אים געבעטען ער זאל אים געבען צווי שעה צייט איבערטראכטען.
נאך צוויי שעה צייט איז דער ס"מ נאכאמאל געקומען אין דער בעשט האט אים געזאגט תשובה:
איך וויל אז משיח זאל קומען אין 60 יאר ארום. אין אויב צוליב א טעם וועט ער נישט קענען קומען וועל איך נאכאמאל מוסען געבוירען ווערען.
אין 60 יאר ארום איז ביים ריזשינער ז"ל געבוירען געווארען א זון. האט דער ריזשינער געזאגט איך וואלט דיר געוואלט געבען א נאמען ישראל נאך דעם הייליקן בעש"ט אבער אזוי ווי איך הייס שוין ישראל וועל איך דיר געבען א נאמען יעקב – יעקב איז אויך ישראל. דאס איז געווען ר' אברהם יעקב דער אלטער סאדיגארער רבי.
י.פ)
ירמי' כץ (באיאנער חסיד)
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
