אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר' אשר מסטולין הגיע לעיירה אחת שם הוא נפגש עם מגיד אחד שגם הגיע לשם לשבת לתת דרשה.
תמורת דרשתו של הרבי מסטולין אנשי העיר תרמו הרבה כסף, אבל המגיד לא הצליח כל כך. לאחר מכן, המגיד ור' אשר נפגשו והמגיד שאל "עזור לי להבין, אתה בקושי דיברת ובכל זאת תרמו כסף, ואני שדרשתי הייתה ארוכה, בקושי קיבלתי מטבע אחד?!"
ענה לו הרבי מסטולין: "הבט וראה! אני שונא בצע – כשאני מדבר אני גורם לאנשים לחוש את אותה השנאה, ומשום כך הם נותנים לי אותו. אתה ממשיך לחשוב על הכסף כשאתה מדבר וזה בא לידי ביטוי בדרשות שלך אז יוצא שהם מזדהים עם אהבת הכסף ולכן לא רוצים לתת אותו."
י.פ.
פסח לעלטשיק (חסיד סטולין)
Rabbi Asher of Stolin visited a shtetl (town) where there was a maggid (preacher) who came to give a sermon on the Sabbath. The entire town donated to the Stoliner, but the maggid was barely successful. Later, the shtadt magid (town magid) and R. Asher’l met, and the maggid asked, “Can you help me understand? Why did you receive so much money despite speaking very little, while I received so little despite my long sermon?” The Stoliner replied, “Comprehend! I despise money. When I speak, I impart these feelings to my listeners, which is why they give me their money. On the other hand, you continue to intently bear in mind the money. As a result, when you preach, you instill in the listeners the same feeling, causing them to develop an attachment to their own money and do not give it away.”
Y.F.
Pesakh Leltchik
(Stoliner hasid)
ר' אשר סטאלנער איז געקומען אין א שטעדטעל און האט דארט געטראפען א מגיד וואס איז אויך אהינגעקומען צו זאגען א דרשה אויף שבת.
צום סטאלנער האט די גאנצע שטאדט געטראגען געלד אבער דער מגיד האט גאר קנאפ מצליח געווען.
שפעטער איז דער שטאדט מגיד און ר' אשר'ל צוזאמען געקומען. האט דער מגיד געפרעגט דעם סטאלנער – גיבט מיר צו פארשטיין. איר האט גאר וועג וועניג גערעדט – האט מען אזש צוגעטראגען דאס געלד און איך האב געזאגט א גרויסע, לאנגע דרשה האב איך קוים געזעען א צורת מטבע.
ענטפערט אים דער סטאלנער: פארשטייט! איך בין א שונא בצע – אז איך רעד גיב איך אריין דעם עולם דעם זעלבען חוש פיינד צו האבען געלד – גיבען זיי עס מיר אוועג.
איר ווייטער האט שטארק אים זינען געלד – קומט אויס אז דארך אייערע דרשות פלאנצט איר איין דאס זעלבע געפיל אין דעם עולם וואס הערט אייך אויס – באקומען זיי ליב זייער אייגען געלד און גיבען עס נישט אוועג.
י.פ)
פסח לעלטשיק
ר' אברהם הכהן
(סטאלנער חסיד)
ר' אשר מסטולין הגיע לעיירה אחת שם הוא נפגש עם מגיד אחד שגם הגיע לשם לשבת לתת דרשה.
תמורת דרשתו של הרבי מסטולין אנשי העיר תרמו הרבה כסף, אבל המגיד לא הצליח כל כך. לאחר מכן, המגיד ור' אשר נפגשו והמגיד שאל "עזור לי להבין, אתה בקושי דיברת ובכל זאת תרמו כסף, ואני שדרשתי הייתה ארוכה, בקושי קיבלתי מטבע אחד?!"
ענה לו הרבי מסטולין: "הבט וראה! אני שונא בצע – כשאני מדבר אני גורם לאנשים לחוש את אותה השנאה, ומשום כך הם נותנים לי אותו. אתה ממשיך לחשוב על הכסף כשאתה מדבר וזה בא לידי ביטוי בדרשות שלך אז יוצא שהם מזדהים עם אהבת הכסף ולכן לא רוצים לתת אותו."
י.פ.
פסח לעלטשיק (חסיד סטולין)
Rabbi Asher of Stolin visited a shtetl (town) where there was a maggid (preacher) who came to give a sermon on the Sabbath. The entire town donated to the Stoliner, but the maggid was barely successful. Later, the shtadt magid (town magid) and R. Asher’l met, and the maggid asked, “Can you help me understand? Why did you receive so much money despite speaking very little, while I received so little despite my long sermon?” The Stoliner replied, “Comprehend! I despise money. When I speak, I impart these feelings to my listeners, which is why they give me their money. On the other hand, you continue to intently bear in mind the money. As a result, when you preach, you instill in the listeners the same feeling, causing them to develop an attachment to their own money and do not give it away.”
Y.F.
Pesakh Leltchik
(Stoliner hasid)
ר' אשר סטאלנער איז געקומען אין א שטעדטעל און האט דארט געטראפען א מגיד וואס איז אויך אהינגעקומען צו זאגען א דרשה אויף שבת.
צום סטאלנער האט די גאנצע שטאדט געטראגען געלד אבער דער מגיד האט גאר קנאפ מצליח געווען.
שפעטער איז דער שטאדט מגיד און ר' אשר'ל צוזאמען געקומען. האט דער מגיד געפרעגט דעם סטאלנער – גיבט מיר צו פארשטיין. איר האט גאר וועג וועניג גערעדט – האט מען אזש צוגעטראגען דאס געלד און איך האב געזאגט א גרויסע, לאנגע דרשה האב איך קוים געזעען א צורת מטבע.
ענטפערט אים דער סטאלנער: פארשטייט! איך בין א שונא בצע – אז איך רעד גיב איך אריין דעם עולם דעם זעלבען חוש פיינד צו האבען געלד – גיבען זיי עס מיר אוועג.
איר ווייטער האט שטארק אים זינען געלד – קומט אויס אז דארך אייערע דרשות פלאנצט איר איין דאס זעלבע געפיל אין דעם עולם וואס הערט אייך אויס – באקומען זיי ליב זייער אייגען געלד און גיבען עס נישט אוועג.
י.פ)
פסח לעלטשיק
ר' אברהם הכהן
(סטאלנער חסיד)
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
