אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר’ מיכל’ע מזלאטשוב, בנו של ר’ יצחק ראדיווילער (אחד מחכמי בראד), שמע על המלאך והתעקש שהוא צריך לנסוע אליו. לפני שהוא יצא לדרך אמר לו ר’ יצחק שהוא צריך להיפגש עם המלאך רק במהלך הימים הנוראים.
בדרכו הופיעו מכשולים רבים בזה אחר זה והוא לראשונה הגיע לפאסטוב בערב תשעה באב. הוא רץ מהר לביתו של המלאך, אבל המלאך כבר היה בבית הכנסת. הוא ראה שהמלאך ישב במהלך כל תשעה באב כש”ראשו בין ברכיו”.
אחרי תשעה באב הוא נסע הביתה כי ר’ יצחק הורה לו לפגוש את המלאך רק בימים הנוראים.
כשחזר הוא אמר לאביו, ר’ יצחק, שהוא רוצה לחקות את המלאך – לא לאכול ולא לשתות, ורק לעסוק בעבודת ה’ כל היום.
והוא החל ללכת בדרכו של המלאך.
כשהגיע יום כיפור, ר’ מיכל’ע התנמנם בבית הכנסת בלילה. הוא חלם שהוא בעולמות העליונים. ברקיע אחד הוא ראה מלאכים אנשים יושבים על כסאות יקרים ואוכלים מכל טוב. אמרו לו שזה בשביל אלו שלא נהנו מהעולם [התחתון].
הוא המשיך והגיע לרקיע אחר – שם הוא ראה אנשים יושבים ליד שולחנות עמוסים במאכלים יפים אבל המאכלים רק נשמעו להם.
אמרו לו שהמאכלים היו עבור אלו שיחקו [? שרוצים לחקות?] אחרים.
בדיוק אז, ר’ יצחק העיר אותו ואמר לו “עוד רגע קט ושרפת את עצמך, תפסיק להתנהג כך!”
י.פ.
הרב רייטער
הרב מפרוהובישט
R. Michel Zlotchover, the son of R. Yitzchak of Radivil1 (one of the sages of Brody) heard about the Malach and insisted that he wanted to visit him. Before he traveled, R. Yitzchak told him that he should only meet the Malach during the High Holy Days.
On the way, he experienced one setback after another, and he arrived in Postov on Erev Tisha B’av. He quickly ran to the house of the Malach, but the Malach was already in the synagogue. He saw the Malach sit the entire Tisha B’av with his head buried between his knees.2
After Tisha B’av, he traveled back home because R. Yitzchak instructed him to meet with the Malach only during the High Holy Days.
When he returned, he told his father R. Yitzchak that he wanted to emulate the Malach – [by] not eating, not drinking, and spending his entire day in the service of God.
He started following in the footsteps of the Malach.
Yom Kippur night arrived, and R. Michel dozed off in the synagogue. He dreamt that he was in the supernal worlds. On one [wing of] Heaven he saw people seated on majestic chairs being fed the best delicacies. They told him that this was reserved for people who did not derive any pleasure from this [physical] world.
He came to another [wing of] Heaven – and he sees people seated at tables laden with delicious foods, but the food is only heard about.3
They told him that these foods are for those who imitate others.
At that very moment, R. Yitzchak awakened him and told him you nearly burnt yourself. Don’t continue to behave this way.
I.F.
Rabbi Reiter
Prohovitcher Rav
ר’ מיכל זלאטשאווער דער זון פון ר’ יצחק ראדציווילער (איינער פון די חכמי בראד) האט געהערט פון דעם מלאך און האט זיך איינגעשפארט אז ער וויל צו אים פוהרען. עדער ער איז אוועגגעפוהרען האט אים ר’ יצחק אנגעזאגט דאס ער זאל זיך זען מיט דען מלאך נאר אין די ימים הנוראים.
אויף דען וועג האט ער געהאט איין מכשול נאך דעם אנדערען און ער האט איז ערשט אנגעקומען נאך פאסטאוו ערב תשעה באב. ער איז שנעל געלאפען צום הויז פון דעם מלאך אבער דער מלאך איז שוין געווען אין שול. האט ער געזען דעם מלאך זיצען גאנץ תשעה באב “ראשו בין ברכיו”.
נאך תשעה באב איז ער אהיימגעפוהרען ווייל ר’ יצחק האט אים דאך געהייסען דאס ער זא זאל זיך זען מיט דעם מלאך נאר אין די ימים נוראים.
אז ער איז צוריקגעקומען האט ער געזאגט דען טאטען ר יצחק דאס ער וויל אויך נאכטון דעם מלאך. – נישט עסן – נישט טרינקען נאך נאר דעם גאנצען טאג זיין {עותק} [עוסק] מיט עבודת ד’. און ער האט אנגעהויבען גיין בדרך המלאך.
איז געקומען יום כפור און ר’ מיכל האט געכאפט א דרימעל אין שול ביי נאכט. האט זיך אים געחלומ’ט דאס ער איז אין די עולמות העליונים. אין איין הימל זעט ער זיצען מלאכים מענשען אויסגעזעצט אויף פרעכטיגע שטולען און מען גיט זיי עסען פון כל טוב. זאגט מען אים דאס דאס איז פאר די וואס האבען נישט געהאט הנאה פון דעם עולם.
קומט ער אין אן אנדערען הימל – זעט ער זיצען מענשען אויסגעזעצט ביי טישען געדעקט מיט שיינע מאכלים אבער עס הערט זיך פון די מאכלים.
זאגט מען אים די מאכלים זענען פאר די וואס ווילען נאכטון יענע.
פונקט דעמולט האט אים ר’ יצחק אויפגעוועקט און אים א זאג געטון: {שעור} [שיער] , {שעור} [שיער] זיך אפגעבריט, זאלסט זיך ווייטער נישט אזוי פירען.
י.פ.
הרב רייטער
פראהאבישטער רב
ר’ מיכל’ע מזלאטשוב, בנו של ר’ יצחק ראדיווילער (אחד מחכמי בראד), שמע על המלאך והתעקש שהוא צריך לנסוע אליו. לפני שהוא יצא לדרך אמר לו ר’ יצחק שהוא צריך להיפגש עם המלאך רק במהלך הימים הנוראים.
בדרכו הופיעו מכשולים רבים בזה אחר זה והוא לראשונה הגיע לפאסטוב בערב תשעה באב. הוא רץ מהר לביתו של המלאך, אבל המלאך כבר היה בבית הכנסת. הוא ראה שהמלאך ישב במהלך כל תשעה באב כש”ראשו בין ברכיו”.
אחרי תשעה באב הוא נסע הביתה כי ר’ יצחק הורה לו לפגוש את המלאך רק בימים הנוראים.
כשחזר הוא אמר לאביו, ר’ יצחק, שהוא רוצה לחקות את המלאך – לא לאכול ולא לשתות, ורק לעסוק בעבודת ה’ כל היום.
והוא החל ללכת בדרכו של המלאך.
כשהגיע יום כיפור, ר’ מיכל’ע התנמנם בבית הכנסת בלילה. הוא חלם שהוא בעולמות העליונים. ברקיע אחד הוא ראה מלאכים אנשים יושבים על כסאות יקרים ואוכלים מכל טוב. אמרו לו שזה בשביל אלו שלא נהנו מהעולם [התחתון].
הוא המשיך והגיע לרקיע אחר – שם הוא ראה אנשים יושבים ליד שולחנות עמוסים במאכלים יפים אבל המאכלים רק נשמעו להם.
אמרו לו שהמאכלים היו עבור אלו שיחקו [? שרוצים לחקות?] אחרים.
בדיוק אז, ר’ יצחק העיר אותו ואמר לו “עוד רגע קט ושרפת את עצמך, תפסיק להתנהג כך!”
י.פ.
הרב רייטער
הרב מפרוהובישט
R. Michel Zlotchover, the son of R. Yitzchak of Radivil1 (one of the sages of Brody) heard about the Malach and insisted that he wanted to visit him. Before he traveled, R. Yitzchak told him that he should only meet the Malach during the High Holy Days.
On the way, he experienced one setback after another, and he arrived in Postov on Erev Tisha B’av. He quickly ran to the house of the Malach, but the Malach was already in the synagogue. He saw the Malach sit the entire Tisha B’av with his head buried between his knees.2
After Tisha B’av, he traveled back home because R. Yitzchak instructed him to meet with the Malach only during the High Holy Days.
When he returned, he told his father R. Yitzchak that he wanted to emulate the Malach – [by] not eating, not drinking, and spending his entire day in the service of God.
He started following in the footsteps of the Malach.
Yom Kippur night arrived, and R. Michel dozed off in the synagogue. He dreamt that he was in the supernal worlds. On one [wing of] Heaven he saw people seated on majestic chairs being fed the best delicacies. They told him that this was reserved for people who did not derive any pleasure from this [physical] world.
He came to another [wing of] Heaven – and he sees people seated at tables laden with delicious foods, but the food is only heard about.3
They told him that these foods are for those who imitate others.
At that very moment, R. Yitzchak awakened him and told him you nearly burnt yourself. Don’t continue to behave this way.
I.F.
Rabbi Reiter
Prohovitcher Rav
ר’ מיכל זלאטשאווער דער זון פון ר’ יצחק ראדציווילער (איינער פון די חכמי בראד) האט געהערט פון דעם מלאך און האט זיך איינגעשפארט אז ער וויל צו אים פוהרען. עדער ער איז אוועגגעפוהרען האט אים ר’ יצחק אנגעזאגט דאס ער זאל זיך זען מיט דען מלאך נאר אין די ימים הנוראים.
אויף דען וועג האט ער געהאט איין מכשול נאך דעם אנדערען און ער האט איז ערשט אנגעקומען נאך פאסטאוו ערב תשעה באב. ער איז שנעל געלאפען צום הויז פון דעם מלאך אבער דער מלאך איז שוין געווען אין שול. האט ער געזען דעם מלאך זיצען גאנץ תשעה באב “ראשו בין ברכיו”.
נאך תשעה באב איז ער אהיימגעפוהרען ווייל ר’ יצחק האט אים דאך געהייסען דאס ער זא זאל זיך זען מיט דעם מלאך נאר אין די ימים נוראים.
אז ער איז צוריקגעקומען האט ער געזאגט דען טאטען ר יצחק דאס ער וויל אויך נאכטון דעם מלאך. – נישט עסן – נישט טרינקען נאך נאר דעם גאנצען טאג זיין {עותק} [עוסק] מיט עבודת ד’. און ער האט אנגעהויבען גיין בדרך המלאך.
איז געקומען יום כפור און ר’ מיכל האט געכאפט א דרימעל אין שול ביי נאכט. האט זיך אים געחלומ’ט דאס ער איז אין די עולמות העליונים. אין איין הימל זעט ער זיצען מלאכים מענשען אויסגעזעצט אויף פרעכטיגע שטולען און מען גיט זיי עסען פון כל טוב. זאגט מען אים דאס דאס איז פאר די וואס האבען נישט געהאט הנאה פון דעם עולם.
קומט ער אין אן אנדערען הימל – זעט ער זיצען מענשען אויסגעזעצט ביי טישען געדעקט מיט שיינע מאכלים אבער עס הערט זיך פון די מאכלים.
זאגט מען אים די מאכלים זענען פאר די וואס ווילען נאכטון יענע.
פונקט דעמולט האט אים ר’ יצחק אויפגעוועקט און אים א זאג געטון: {שעור} [שיער] , {שעור} [שיער] זיך אפגעבריט, זאלסט זיך ווייטער נישט אזוי פירען.
י.פ.
הרב רייטער
פראהאבישטער רב
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
