אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר’ יעקב יוסף, הרב הראשון מאוסטראה, היה חתנו של ר’ חיים בער מסטינוב – גביר וחסיד של ר’ ברוך ממז’יבוז’. מספרים כזה מעשה על האופן בו הוא נהייה חתנו של ר’ חיים בער:
פעם אחת, ר’ חיים בער נסע ליריד עם סחורה רבה אבל הלך לו רע מאוד בעסקים והוא הפסיד הרבה כסף. אז הוא אמר: “ריבונו של עולם! אתה תופס (את הכסף שלי) אני גם רוצה לתפוס (מצוות)”
קרה שפריץ אחד ירד מנכסיו ומכרו את כל רכושו. מכרו גם נברשת כסף יקרה של 72 נרות. ר’ חיים בער קנה את הנברשת כמתנה עבור ברוך ממז’יבוז’. כשר’ חיים בער הגיע למז’יבוז’, ר’ ברוך היה במקווה. אז ר’ חיים בער נכנס לתוך הבית, זרק את הנברשת הישנה ותלה את נברשת הכסף החדשה, וקנה את הנרות הטובים ביותר והדליק אותם.
כשר’ ברוך חזר הביתה מהמקווה וראה את הנברשת החדשה הוא אמר: “זה בוודאי מעשה של ר’ חיים בער.” הוא קרא לו ואמר לו: “מאחר והארת את עיניי, מי יתן ורבונו של עולם גם יאיר את ימיך עם חתן שיאיר את העולם.”
י.פ.
הרבי מקינוב
R. Jacob Joseph, the first Ostroh Rebbe was the son-in-law of R. Hayim Ber of Satinow – a wealthy man and a follower of R. Baruch of Medzibuz.
About how he became R. Hayim Ber’s son-in-law they relate the following story.
Once R. Hayim Ber traveled to a fair with a lot of merchandise but business went very badly and he lost a lot of money. He said: “Master of the World! You grab (my money) I also want to grab (good deeds [mitzvot]).
It happened that a nobleman went bankrupt and they sold off his fortune. They also sold off an expensive silver chandelier for seventy-two candles. R. Hayim Ber bought the chandelier as a gift for R. Baruch of Medzibuz.
When R. Hayim Ber came to Medzibuz, R. Baruch was in the mikveh. So R. Hayim Ber entered his house שמג discarded the old chandelier and hung up the new silver one and he bought the finest candles and lit them.
When R. Baruch returned home from the mikveh and saw the new chandelier he said: “This was certainly something perpetrated by R. Hayim Ber.” He called him and said: “Since you brightened my eyes may God also brighten your days with a son-in-law who will brighten the world.
I.F.
Kinever Rebbe
ר’ יעקב יוסף דער ערשטער אוסטראה’ער רבי איז געווען אן איידעם ר’ חיים בער’ס פון סאטינאוו – א גביר און א חסיד פון ר’ ברוך {מערזשביזשער} [מעשביזשער].
ווי ער איז געווארען אן איידעם ר’ חיים בער’ס {דעציילט} [דערציילט] מען אזא מעשה.
איינמאל איז ר’ חיים בער געפארען אין א יאריד מיט אסך סחורה. אבער עס איז אים זייער שלעכט געגאנגען די מסחרים אין האט אסך געלט אנגעוווירען.
רופט ער זיך אן: רבונו של עולם! דו חאפסט (מיין געלד) איך וויל אויך חאפען (מצוות)
האט זיך געמאכט דאס א {פרץ} [פריץ] האט אנגעזעצט און מען האט געמאכט אן אויס פערקויף פון זיין פערמעגען. האט מען אויך געשטייגערט א טייערען זילבערען הענגלייכטער פאר 72 לעכט. און ר’ חיים בער האט געקויפט דעם הענגלייכטער פאר ר’ ברוך מעזשביזשער פאר א מתנה.
ווען ר’ חיים בער איז געקומען קיין מעזשביזש איז ר’ ברוך געווען אין מקוה. איז ר’ חיים בער אריין אין שטוב – הערויס- געווארפען דעם אלטען הענגלייכטער און אויפגעהאנגען דעם נייעם זילבערען, און האט געקויפט די שנסטער לעכט און אנגעצינדען.
אז ר’ ברוך איז אהיימגעקומען פון דער מקוה און האט דערזען דעם נייעם הענגלייכטער האט ער געזאגט: דאס האט מיר אוודאי אבגעטון ר’ חיים בער. ער האט אים געלאסט רופען און אים געזאגט: דאפאר ווייל די האסט מיר פארלייכט די אויגען זאל די דער אייבערשטער אויך פארלייכטען די יארען מיט אן איידעם וואס וועט פארלייכטען די וועלט.
י.פ)
קינעווער רבי
ר’ יעקב יוסף, הרב הראשון מאוסטראה, היה חתנו של ר’ חיים בער מסטינוב – גביר וחסיד של ר’ ברוך ממז’יבוז’. מספרים כזה מעשה על האופן בו הוא נהייה חתנו של ר’ חיים בער:
פעם אחת, ר’ חיים בער נסע ליריד עם סחורה רבה אבל הלך לו רע מאוד בעסקים והוא הפסיד הרבה כסף. אז הוא אמר: “ריבונו של עולם! אתה תופס (את הכסף שלי) אני גם רוצה לתפוס (מצוות)”
קרה שפריץ אחד ירד מנכסיו ומכרו את כל רכושו. מכרו גם נברשת כסף יקרה של 72 נרות. ר’ חיים בער קנה את הנברשת כמתנה עבור ברוך ממז’יבוז’. כשר’ חיים בער הגיע למז’יבוז’, ר’ ברוך היה במקווה. אז ר’ חיים בער נכנס לתוך הבית, זרק את הנברשת הישנה ותלה את נברשת הכסף החדשה, וקנה את הנרות הטובים ביותר והדליק אותם.
כשר’ ברוך חזר הביתה מהמקווה וראה את הנברשת החדשה הוא אמר: “זה בוודאי מעשה של ר’ חיים בער.” הוא קרא לו ואמר לו: “מאחר והארת את עיניי, מי יתן ורבונו של עולם גם יאיר את ימיך עם חתן שיאיר את העולם.”
י.פ.
הרבי מקינוב
R. Jacob Joseph, the first Ostroh Rebbe was the son-in-law of R. Hayim Ber of Satinow – a wealthy man and a follower of R. Baruch of Medzibuz.
About how he became R. Hayim Ber’s son-in-law they relate the following story.
Once R. Hayim Ber traveled to a fair with a lot of merchandise but business went very badly and he lost a lot of money. He said: “Master of the World! You grab (my money) I also want to grab (good deeds [mitzvot]).
It happened that a nobleman went bankrupt and they sold off his fortune. They also sold off an expensive silver chandelier for seventy-two candles. R. Hayim Ber bought the chandelier as a gift for R. Baruch of Medzibuz.
When R. Hayim Ber came to Medzibuz, R. Baruch was in the mikveh. So R. Hayim Ber entered his house שמג discarded the old chandelier and hung up the new silver one and he bought the finest candles and lit them.
When R. Baruch returned home from the mikveh and saw the new chandelier he said: “This was certainly something perpetrated by R. Hayim Ber.” He called him and said: “Since you brightened my eyes may God also brighten your days with a son-in-law who will brighten the world.
I.F.
Kinever Rebbe
ר’ יעקב יוסף דער ערשטער אוסטראה’ער רבי איז געווען אן איידעם ר’ חיים בער’ס פון סאטינאוו – א גביר און א חסיד פון ר’ ברוך {מערזשביזשער} [מעשביזשער].
ווי ער איז געווארען אן איידעם ר’ חיים בער’ס {דעציילט} [דערציילט] מען אזא מעשה.
איינמאל איז ר’ חיים בער געפארען אין א יאריד מיט אסך סחורה. אבער עס איז אים זייער שלעכט געגאנגען די מסחרים אין האט אסך געלט אנגעוווירען.
רופט ער זיך אן: רבונו של עולם! דו חאפסט (מיין געלד) איך וויל אויך חאפען (מצוות)
האט זיך געמאכט דאס א {פרץ} [פריץ] האט אנגעזעצט און מען האט געמאכט אן אויס פערקויף פון זיין פערמעגען. האט מען אויך געשטייגערט א טייערען זילבערען הענגלייכטער פאר 72 לעכט. און ר’ חיים בער האט געקויפט דעם הענגלייכטער פאר ר’ ברוך מעזשביזשער פאר א מתנה.
ווען ר’ חיים בער איז געקומען קיין מעזשביזש איז ר’ ברוך געווען אין מקוה. איז ר’ חיים בער אריין אין שטוב – הערויס- געווארפען דעם אלטען הענגלייכטער און אויפגעהאנגען דעם נייעם זילבערען, און האט געקויפט די שנסטער לעכט און אנגעצינדען.
אז ר’ ברוך איז אהיימגעקומען פון דער מקוה און האט דערזען דעם נייעם הענגלייכטער האט ער געזאגט: דאס האט מיר אוודאי אבגעטון ר’ חיים בער. ער האט אים געלאסט רופען און אים געזאגט: דאפאר ווייל די האסט מיר פארלייכט די אויגען זאל די דער אייבערשטער אויך פארלייכטען די יארען מיט אן איידעם וואס וועט פארלייכטען די וועלט.
י.פ)
קינעווער רבי
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
