אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
ר’ יצחק מאלעסק היה בנו של ר’ העניך מאלעסק, חתנו של ר’ שלום מבעלז.
מופתים מאת ר’ יצחק, הרבי מאלעסק.
ר’ פאפיק מספר שלאמא שלו לא היו ילדים במשך 10שנים מחתונתה. אביו של ר’ פאפיק נסע אל הרבי מאלעסק והוא בירך אותו. ומיד לאחר מכן היא ילדה בת.
__________ __________
לאביו של ר’ פאפיק הייתה בת לחתן – ערכו את השידוך והבטיחו נדוניה של 200 רייניש, אבל הפרנסה נהייתה קשה והאבא לא יכול היה לשלם את 200 הרייניש של הנדוניה.
הוא נסע אל ר’ יצחק מאלעסק וסיפר לו את המעשה ועוד סיפר שאפילו אם יאפה עוד לחם בתנור נוסף, הוא עדיין ירוויח רק 32 קרוייצער, כלומר – אין לו שום סיכוי לאסוף את 200 הרייניש הנדרשים.
הרבי לא אמר לו דבר מלבד “אני מאחל לך הצלחה” – וזה היה כל המפגש – אולם, כשהוא נסע הביתה, ההצלחה של ר’ יצחק הייתה כה גדולה שבתוך מספר חודשים היו לו 200 רייניש לנדוניה – יכלו להלביש את כל המשפחה ואחרי החתונה עוד נשארו לו 300 רייניש עודפים בכיסים.
__________ __________
חמיו של ר’ פאפיק היה מעורב במקרה שנידון בבית המשפט עם גוי אחד, אז הוא נסע לר’ יצחק מאלעסק. במהלך השיחה ביקש החם מהרבי מאלעסק: “אנא, רבי, התפלל שהגוי ימות מיתה משונה – ותחסך לי ההליכה למשפט.” אבל הרבי רק ענה: “אני מאחל לך הצלחה.”
החותן נסע הביתה. במשפט החותן זוכה והשתחרר, אבל לאחר מכן הגוי נהייה חברו הכי טוב במסחר. הוא עשה איתו עסקים גדולים, והחותן הרוויח איתו הרבה.
__________ __________
י.פ.
אברהם ליפע פאפיק
R. Isaac Arlesker [=of Olesko] was the son of R. Henokh Arlesker, a son-in-law of R. Shalom Belzer.
Miracles of R. Isaac, Arlesker Rebbe
R. Popik recounts that his aunt did not have any children 10 years into her marriage. R. Popik’s father traveled to the Arlesker and he gave his blessing and soon after she had a girl.
__________ __________
R. Popik’s father had a daughter he needed to marry off – they were negotiating a match and promised a dowry of 200 Rhenish. However, his business went bad and the father was unable to put together the 200 Rhenish for the dowry.
So he traveled to R. Isaac Arlesker and told him the story. And also told him that even if he would still bake another oven of bread he would still only earn another 32 Kreuzer – in other words – that he has no chance at all – to put together the 200 Rhenish.
The rebbe did not say anything to him: “I wish you success” – and this was the entire interview – but when he returned home his success was so great that in a few months, he had the 200 Rhenish for the dowry – was able to cloth the whole family and after the wedding, he still had 300 extra Rhenish in his pocket.
__________ __________
R. Popik’s father-in-law was involved in a court case with a Gentile, so he traveled to R. Isaac Arlesker.
His father-in-law asked the Arlesker at the interview: “Rebbe please pray that the Gentile will die a horrible death – so we will avoid going to trial.”
The Rebbe only replied: “I wish you success.”
The father-in-law went home. At the trial, the father-in-law was acquitted but afterward, the Gentile became the father-in-law’s best friend in the business – concluded large deals with him – and the father-in-law earned a lot with him.
__________ __________
I.F.
Abraham Lipa Popik
ר’ יצחק ארלעסקער איז געווען דער זון פון ר’ {הינוך} [העניך] ארלעסקער אן איידעם ביי ר’ שלום בעלזער
{מופסים} [מופתים] פון’ם ר’ יצחק, ארלעסקער רבי.
ר’ פאפיק דערציילט אז זיינע מומע האט נישט געהאט קיינע קינדער 10 יאר נאך דער חתונה. ר’ פאפיק’ס טאטע [איז] געפארען צום ארלעסקער און ער האט אנגעוואונשען און זי האט באלד דערנאך געהאט א מיידעל
__________ __________
ר’ פאפיק’ס טאטע [האט] געהאט א מעדעל חתונה צו מאכען – מען האט געהאלטען אין א שידוך און צוגעזאגט א נדן פון 200 רייניש. אבער די פרנסה איז זייער געגאנגען ביטער און דער טאטע האט נישט געקענט צוזאמענשטעלען די 200 רייניש אויף נדן.
איז ער געפארען צום ר’ יצחק ארלעסקער און אים דערציילט די מעשה. און האט אים נאך דערציילט אז אפילו ער וועט נאך אנבאקען נאך אן אויווען מיט ברויט וועט ער נאך אין גאנצען פאדינען נאך 32 קרייצער – הייסטעס הייסט עס – אז ער האט גאר קיין שום אויסזיכטען – צוזאמענצושטעלען די 200 רייניש.
דער רבי האט אים גאר נישט געזאגט: איך ווינש דיר הצלחה – און דאס איז געווען דאס גאנצע פראווערס – אבער אז ער איז אהיימגעפארען איז די הצלחה ביי אים אזוי שטארק געווארען דאס אין א פאר חדשים האט ער געהאט די 200 רייניש אויף נדן – געקענט אויסקליידען די גאנצע פאמיליע און נאך דער חתונה האט עז נאך געהאט 300 רייניש עקסטרא אין קעשענע.
__________ __________
ר’ פאפיק’ס שווער האט געהאט א פראצעס מיט א גוי. איז געפארען צו ר’ יצחק ארלעסקער.
האט דער שווער ביים פראווען געבעטען דעם ארלעסקער: זייט מתפלל רבי אז דער גוי זאל איינעמען א מיתה משונה – וועט מען פארשפארען צו גען צום פראצעס.
דער רבי האט אבער נאר געענטפערט: איך ווינש דיר הצלחה.
דער שווער איז אהיימעגפארען. ביים פראצעס איז דער שווער באפרייט געווארען אבער דער גוי איז דערנאך געווארען דעם שווער’ס בעסטער גוטער פריינד אין מסחר – געמאכט מיט אים גרויסע געשעפטען – און דער שווער האט ביי אים אסך פארדינט.
__________ __________
י.פ)
אברהם ליפע פאפיק
ר’ יצחק מאלעסק היה בנו של ר’ העניך מאלעסק, חתנו של ר’ שלום מבעלז.
מופתים מאת ר’ יצחק, הרבי מאלעסק.
ר’ פאפיק מספר שלאמא שלו לא היו ילדים במשך 10שנים מחתונתה. אביו של ר’ פאפיק נסע אל הרבי מאלעסק והוא בירך אותו. ומיד לאחר מכן היא ילדה בת.
__________ __________
לאביו של ר’ פאפיק הייתה בת לחתן – ערכו את השידוך והבטיחו נדוניה של 200 רייניש, אבל הפרנסה נהייתה קשה והאבא לא יכול היה לשלם את 200 הרייניש של הנדוניה.
הוא נסע אל ר’ יצחק מאלעסק וסיפר לו את המעשה ועוד סיפר שאפילו אם יאפה עוד לחם בתנור נוסף, הוא עדיין ירוויח רק 32 קרוייצער, כלומר – אין לו שום סיכוי לאסוף את 200 הרייניש הנדרשים.
הרבי לא אמר לו דבר מלבד “אני מאחל לך הצלחה” – וזה היה כל המפגש – אולם, כשהוא נסע הביתה, ההצלחה של ר’ יצחק הייתה כה גדולה שבתוך מספר חודשים היו לו 200 רייניש לנדוניה – יכלו להלביש את כל המשפחה ואחרי החתונה עוד נשארו לו 300 רייניש עודפים בכיסים.
__________ __________
חמיו של ר’ פאפיק היה מעורב במקרה שנידון בבית המשפט עם גוי אחד, אז הוא נסע לר’ יצחק מאלעסק. במהלך השיחה ביקש החם מהרבי מאלעסק: “אנא, רבי, התפלל שהגוי ימות מיתה משונה – ותחסך לי ההליכה למשפט.” אבל הרבי רק ענה: “אני מאחל לך הצלחה.”
החותן נסע הביתה. במשפט החותן זוכה והשתחרר, אבל לאחר מכן הגוי נהייה חברו הכי טוב במסחר. הוא עשה איתו עסקים גדולים, והחותן הרוויח איתו הרבה.
__________ __________
י.פ.
אברהם ליפע פאפיק
R. Isaac Arlesker [=of Olesko] was the son of R. Henokh Arlesker, a son-in-law of R. Shalom Belzer.
Miracles of R. Isaac, Arlesker Rebbe
R. Popik recounts that his aunt did not have any children 10 years into her marriage. R. Popik’s father traveled to the Arlesker and he gave his blessing and soon after she had a girl.
__________ __________
R. Popik’s father had a daughter he needed to marry off – they were negotiating a match and promised a dowry of 200 Rhenish. However, his business went bad and the father was unable to put together the 200 Rhenish for the dowry.
So he traveled to R. Isaac Arlesker and told him the story. And also told him that even if he would still bake another oven of bread he would still only earn another 32 Kreuzer – in other words – that he has no chance at all – to put together the 200 Rhenish.
The rebbe did not say anything to him: “I wish you success” – and this was the entire interview – but when he returned home his success was so great that in a few months, he had the 200 Rhenish for the dowry – was able to cloth the whole family and after the wedding, he still had 300 extra Rhenish in his pocket.
__________ __________
R. Popik’s father-in-law was involved in a court case with a Gentile, so he traveled to R. Isaac Arlesker.
His father-in-law asked the Arlesker at the interview: “Rebbe please pray that the Gentile will die a horrible death – so we will avoid going to trial.”
The Rebbe only replied: “I wish you success.”
The father-in-law went home. At the trial, the father-in-law was acquitted but afterward, the Gentile became the father-in-law’s best friend in the business – concluded large deals with him – and the father-in-law earned a lot with him.
__________ __________
I.F.
Abraham Lipa Popik
ר’ יצחק ארלעסקער איז געווען דער זון פון ר’ {הינוך} [העניך] ארלעסקער אן איידעם ביי ר’ שלום בעלזער
{מופסים} [מופתים] פון’ם ר’ יצחק, ארלעסקער רבי.
ר’ פאפיק דערציילט אז זיינע מומע האט נישט געהאט קיינע קינדער 10 יאר נאך דער חתונה. ר’ פאפיק’ס טאטע [איז] געפארען צום ארלעסקער און ער האט אנגעוואונשען און זי האט באלד דערנאך געהאט א מיידעל
__________ __________
ר’ פאפיק’ס טאטע [האט] געהאט א מעדעל חתונה צו מאכען – מען האט געהאלטען אין א שידוך און צוגעזאגט א נדן פון 200 רייניש. אבער די פרנסה איז זייער געגאנגען ביטער און דער טאטע האט נישט געקענט צוזאמענשטעלען די 200 רייניש אויף נדן.
איז ער געפארען צום ר’ יצחק ארלעסקער און אים דערציילט די מעשה. און האט אים נאך דערציילט אז אפילו ער וועט נאך אנבאקען נאך אן אויווען מיט ברויט וועט ער נאך אין גאנצען פאדינען נאך 32 קרייצער – הייסטעס הייסט עס – אז ער האט גאר קיין שום אויסזיכטען – צוזאמענצושטעלען די 200 רייניש.
דער רבי האט אים גאר נישט געזאגט: איך ווינש דיר הצלחה – און דאס איז געווען דאס גאנצע פראווערס – אבער אז ער איז אהיימגעפארען איז די הצלחה ביי אים אזוי שטארק געווארען דאס אין א פאר חדשים האט ער געהאט די 200 רייניש אויף נדן – געקענט אויסקליידען די גאנצע פאמיליע און נאך דער חתונה האט עז נאך געהאט 300 רייניש עקסטרא אין קעשענע.
__________ __________
ר’ פאפיק’ס שווער האט געהאט א פראצעס מיט א גוי. איז געפארען צו ר’ יצחק ארלעסקער.
האט דער שווער ביים פראווען געבעטען דעם ארלעסקער: זייט מתפלל רבי אז דער גוי זאל איינעמען א מיתה משונה – וועט מען פארשפארען צו גען צום פראצעס.
דער רבי האט אבער נאר געענטפערט: איך ווינש דיר הצלחה.
דער שווער איז אהיימעגפארען. ביים פראצעס איז דער שווער באפרייט געווארען אבער דער גוי איז דערנאך געווארען דעם שווער’ס בעסטער גוטער פריינד אין מסחר – געמאכט מיט אים גרויסע געשעפטען – און דער שווער האט ביי אים אסך פארדינט.
__________ __________
י.פ)
אברהם ליפע פאפיק
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
