אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
אביו של ר’ פנחס מקאריץ – ר’ אברהם, היה מתנגד גדול.
כשר’ פנחס היה תלמיד של הבעש”ט, זה הטריד את אביו, ר’ אברהם, מאוד.
אז הוא נסע אחריו כי רצה “להצילו” מהשפעת הבעש”ט.
ר’ אברהם פגש את הבעש”ט בקמינקא.
כשר’ אברהם הגיע למיריופול, אמרו לו שהבעש”ט כבר נסע משם לקמינקא, אז הוא כבר נשאר במיריופול. ר’ אברהם היה [חכם] גדול מאוד ודרשת השבת שלו התקבלה בצורה יוצאת דופן על-ידי הקהל.
באותו הזמן, הבעש”ט היה בקמינקא וערך שם את השבת. הוא ישב בסעודה שלישית עד מאוחר בלילה. היה כבר אחרי חצות הלילה וחשוך ואנשים עמדו [צפופים, ממש] ראש לראש כשהבעש”ט אמר תורה.
הוא ישב כך עד מאוחר, עד שר’ אברהם נסע והתקרב למיריופול ופגש אותו בסעודה שלישית.
כשר’ אברהם נכנס, הוא סיפר שיש לו קושי בתוספות אחד שאינו יכול למצוא לו תירוץ.
קרא אליו הבעש”ט: “רצים למלחמה להצלת הבן ולא יכולים לתרץ אפילו פשט אחד בתוספות!?”
אמר לו ר’ אברהם: אם
תתרץ לי את התוספות, אני אתן לך את הבן שלי – בני ר’ פנחס.
אמר הבעש”ט את הפירוש ור’ פנחס אכן נשאר אצל הבעש”ט כתלמיד.
י.פ.
הרבי מליאובה
The father of R. Pinchas Koritzer – R. Avraham was a big Misnaged [opponent of Hasidism].
When R. Pinchas became a student of the Besht this greatly distressed his father R. Avraham. So he followed him [i.e. R. Avraham followed R. Pinchas] and he wanted to save him from the influence of the Besht.
R. Avraham met the Besht in Kaminka.
When R. Avraham arrived in Miropol [Mariupol], he was told that the Besht had just traveled to Kaminka, so he remained in Miropol. R. Avraham was a very learned man, and his Shabbos sermon greatly impressed the crowd.
In the meantime, the Besht spent the Shabbos in Kaminka. He sat at the third meal until late into the night. It was already late in the night and dark and the crowd was standing on top of each other, and the Besht spoke words of Torah.
He sat so late that R. Avraham still managed to arrive from Miropol and meet him [the Besht] at the third meal.
When R. Avraham entered, he said that he had a question about a certain Tosafos and he could not find an answer.
The Besht called out: you are running after your son to save him, yet you don’t know the pshat [meaning] of the Tosafos.
R. Avraham told him: if you will answer [my question in] the Tosafos I will give you away my child – my son R. Pinchas.
The Besht explained the meaning [of the Tosafos] and R. Pinchas remained with the Besht as his student.
I.F.
Liaver Rebbe
דער פאטער פון ר’ פנחס קאריצער – ר’ אברהם איז געווען א גרויסער {מתנגיד} [מתנגד].
אז ר’ פנחס איז געווארען א תלמיד פונ’ם בעשט האט עס שטארק געארט דעם פאטער זיינעם ר’ אברהם. איז ער אים נאכגעפוהרען און האט אים געוואלט “ראטעווען” פונ’ם השפעה אינפלוענץ פונ’ם בעש”ט.
ר’ אברהם האט דעם בעש”ט געטראפען אין קאמינקא
ווען ר’ אברהם איז אנגעקומען קיין מיראפאלע האט מען אים געזאגט דאס דער בעשט איז אט ערשט אוועגגעפוהרען קיין קאמינקא מיראפאלע. איז ער שוין געבליבען אין מיראפאלע. ר’ אברהם איז געווען א גרויסער גדול און זיין שבתדיקע דרשה האט שטארק אויסגענעמען ביים עולם.
דער בעש”ט איז דאווייל געווען אין קאמינקא אין האט דארט געהאלטן שבת. שלש סעודות איז ער געזעסען שטארק שפעט אין דער נאכט. עס איז שוין געווען שפעט ביינאכט און פינסטער און דער עולם איז געשטאנדען קאפ אויף קאפ און דער בעשט האט געזאגט תורה ער איז געזעסען אזוי שפעט דאס ר’ אברהם האט נאך געספעהעט אנצוקומען פון מיראפאלי און אים טרעפען צו שלש סעודות.
אז ר’ אברהם איז העריינגעקומען האט ר’ אברהם דער ציילט אז עס אים קשה א תוספות און ער קען נישט געפינען א תירץ.רופט זיך אן דער בעש”ט: מען לויפט גאר נאך דעם זון צו ראטעווען און מען קען גאר נישט קיין פשט אין תוספות.האט ר’ אברהם אים געזאגט: אויב איר וועלט מיר מתרץ זיין דעם תוספות גיב איך אייך אוועג מיין קינד. מיין זון ר’ פנחס.
האט דער בעש”ט {אין} [אים] געז געזאגט פשט און ר’ (פנסח) [פנחס] איז שוין געבליבען ביי דעם בעש”ט אלס תלמיד.
י.פ)
ליאווער רבי הרב גא
אביו של ר’ פנחס מקאריץ – ר’ אברהם, היה מתנגד גדול.
כשר’ פנחס היה תלמיד של הבעש”ט, זה הטריד את אביו, ר’ אברהם, מאוד.
אז הוא נסע אחריו כי רצה “להצילו” מהשפעת הבעש”ט.
ר’ אברהם פגש את הבעש”ט בקמינקא.
כשר’ אברהם הגיע למיריופול, אמרו לו שהבעש”ט כבר נסע משם לקמינקא, אז הוא כבר נשאר במיריופול. ר’ אברהם היה [חכם] גדול מאוד ודרשת השבת שלו התקבלה בצורה יוצאת דופן על-ידי הקהל.
באותו הזמן, הבעש”ט היה בקמינקא וערך שם את השבת. הוא ישב בסעודה שלישית עד מאוחר בלילה. היה כבר אחרי חצות הלילה וחשוך ואנשים עמדו [צפופים, ממש] ראש לראש כשהבעש”ט אמר תורה.
הוא ישב כך עד מאוחר, עד שר’ אברהם נסע והתקרב למיריופול ופגש אותו בסעודה שלישית.
כשר’ אברהם נכנס, הוא סיפר שיש לו קושי בתוספות אחד שאינו יכול למצוא לו תירוץ.
קרא אליו הבעש”ט: “רצים למלחמה להצלת הבן ולא יכולים לתרץ אפילו פשט אחד בתוספות!?”
אמר לו ר’ אברהם: אם
תתרץ לי את התוספות, אני אתן לך את הבן שלי – בני ר’ פנחס.
אמר הבעש”ט את הפירוש ור’ פנחס אכן נשאר אצל הבעש”ט כתלמיד.
י.פ.
הרבי מליאובה
The father of R. Pinchas Koritzer – R. Avraham was a big Misnaged [opponent of Hasidism].
When R. Pinchas became a student of the Besht this greatly distressed his father R. Avraham. So he followed him [i.e. R. Avraham followed R. Pinchas] and he wanted to save him from the influence of the Besht.
R. Avraham met the Besht in Kaminka.
When R. Avraham arrived in Miropol [Mariupol], he was told that the Besht had just traveled to Kaminka, so he remained in Miropol. R. Avraham was a very learned man, and his Shabbos sermon greatly impressed the crowd.
In the meantime, the Besht spent the Shabbos in Kaminka. He sat at the third meal until late into the night. It was already late in the night and dark and the crowd was standing on top of each other, and the Besht spoke words of Torah.
He sat so late that R. Avraham still managed to arrive from Miropol and meet him [the Besht] at the third meal.
When R. Avraham entered, he said that he had a question about a certain Tosafos and he could not find an answer.
The Besht called out: you are running after your son to save him, yet you don’t know the pshat [meaning] of the Tosafos.
R. Avraham told him: if you will answer [my question in] the Tosafos I will give you away my child – my son R. Pinchas.
The Besht explained the meaning [of the Tosafos] and R. Pinchas remained with the Besht as his student.
I.F.
Liaver Rebbe
דער פאטער פון ר’ פנחס קאריצער – ר’ אברהם איז געווען א גרויסער {מתנגיד} [מתנגד].
אז ר’ פנחס איז געווארען א תלמיד פונ’ם בעשט האט עס שטארק געארט דעם פאטער זיינעם ר’ אברהם. איז ער אים נאכגעפוהרען און האט אים געוואלט “ראטעווען” פונ’ם השפעה אינפלוענץ פונ’ם בעש”ט.
ר’ אברהם האט דעם בעש”ט געטראפען אין קאמינקא
ווען ר’ אברהם איז אנגעקומען קיין מיראפאלע האט מען אים געזאגט דאס דער בעשט איז אט ערשט אוועגגעפוהרען קיין קאמינקא מיראפאלע. איז ער שוין געבליבען אין מיראפאלע. ר’ אברהם איז געווען א גרויסער גדול און זיין שבתדיקע דרשה האט שטארק אויסגענעמען ביים עולם.
דער בעש”ט איז דאווייל געווען אין קאמינקא אין האט דארט געהאלטן שבת. שלש סעודות איז ער געזעסען שטארק שפעט אין דער נאכט. עס איז שוין געווען שפעט ביינאכט און פינסטער און דער עולם איז געשטאנדען קאפ אויף קאפ און דער בעשט האט געזאגט תורה ער איז געזעסען אזוי שפעט דאס ר’ אברהם האט נאך געספעהעט אנצוקומען פון מיראפאלי און אים טרעפען צו שלש סעודות.
אז ר’ אברהם איז העריינגעקומען האט ר’ אברהם דער ציילט אז עס אים קשה א תוספות און ער קען נישט געפינען א תירץ.רופט זיך אן דער בעש”ט: מען לויפט גאר נאך דעם זון צו ראטעווען און מען קען גאר נישט קיין פשט אין תוספות.האט ר’ אברהם אים געזאגט: אויב איר וועלט מיר מתרץ זיין דעם תוספות גיב איך אייך אוועג מיין קינד. מיין זון ר’ פנחס.
האט דער בעש”ט {אין} [אים] געז געזאגט פשט און ר’ (פנסח) [פנחס] איז שוין געבליבען ביי דעם בעש”ט אלס תלמיד.
י.פ)
ליאווער רבי הרב גא
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.