אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
הרב [=ר’ שניאור זלמן מליאדי] נסע דרך פרוהובישט והלך לבקר את ר’ אברהם, בנו הבכור של ר’ שלום (שאנשים קוראים לו ה’מלאך השני’) ואת הרבי מרוז’ין.
ר’ אברהם כבר היה נשוי והרבי מרוז’ין היה עדיין ילד.
כשהרבי שאל את הרבי מרוז’ין מה הוא לומד בחדר, הרבי מרוז’ין ענה לו:
“כיצד יתכן שאדם מקבל עול מלכות שמים במסירות נפש מלאה כשהוא אומר ‘שמע ישראל’ – ועדיין נשאר לו עוד כוח לומר ‘ואהבת’?” –
אז הרב התחיל להסביר אמירות נשגבות ורעיונות עמוקים במשך שעות וניסה לענות לקושייה של הרבי מרוז’ין.
ולאחר מכן אמר: “האח המבוגר הבין בתחילה, אבל אז הוא התעייף ולא הצליח להבין יותר – אולם האח הקטן השיג הכל והבין הכל”
י.פ.
מיכל’ע שוחט
The Rav (Rabbi Schneur Zalman of Liadi) passed through Prohobisht and went to visit R. Avraham, who was the older son of R. Shalom, )known as “the second Malakh” (angel)(, and the Ruzhiner. R. Avraham was already married, while the Ruzhiner was still a child. During the visit, the Rav asked the Ruzhiner what he was learning in heder (informal elementary school). The Ruzhiner responded, “How can a person take on the yoke of Heaven with his whole soul when reciting the Sh’ma, and still have the strength to say the v’Ahavta (the first chapter of the Sh’ma)?” The Rav then shared deep ideas and lofty sayings and tried to solve the Ruzhiner’s inquiry. Later, the Rav remarked, “The older brother initially understood, but eventually grew weary and did not comprehend, while the younger brother understood everything and comprehended everything.”
Y.F.
Mekhele Shokhet
דער רב איז דארכגעפארען פראהאביטש און איז געווען געגאנגען אין הויס באזוכען ר’ אברהם דער עלטערען זון פון ר’ שלום (מען האט אים גערופען דעם צווייטען מלאך) און דער ריזשינער.
ר’ אברהם איז שוין געווען פערהייראט און דער ריזשינער איז נאך געווען א קינד.
אז דער רב האט געפרעגט דעם ריזשינער וואס ער לערנט אין חדר האט דער ריזשינער אים געפרעגט:
ווי אזוי איז מעגליך אז א מענש איז מקבל עול מלכות שמים מיט דעם גאנצען מסירת נפש ווען ער זאגט שמע ישראל – ווי אזוי קען ער האבען נאך כח צו זאגען ואהבת –
האט דער רב אנגעהויבען שיטען הויכע מאמרים און טיפע רעיונות אויף שעות און האט געפרוווט פארענטפערן דעם ריזשינערס {קשה} [קשיא].
שפעטער האט ער געזאגט: דער עלטערער אין אנהייב האט פארשטאנען אבער ער איז שפעטער מיד געוארען און האט נישט מער משיג געווען – אבער דער קליינער האט אלעס משיג געווען און אלעס פארשטאנען
י.פ)
מעכעלע שוחט
הרב [=ר’ שניאור זלמן מליאדי] נסע דרך פרוהובישט והלך לבקר את ר’ אברהם, בנו הבכור של ר’ שלום (שאנשים קוראים לו ה’מלאך השני’) ואת הרבי מרוז’ין.
ר’ אברהם כבר היה נשוי והרבי מרוז’ין היה עדיין ילד.
כשהרבי שאל את הרבי מרוז’ין מה הוא לומד בחדר, הרבי מרוז’ין ענה לו:
“כיצד יתכן שאדם מקבל עול מלכות שמים במסירות נפש מלאה כשהוא אומר ‘שמע ישראל’ – ועדיין נשאר לו עוד כוח לומר ‘ואהבת’?” –
אז הרב התחיל להסביר אמירות נשגבות ורעיונות עמוקים במשך שעות וניסה לענות לקושייה של הרבי מרוז’ין.
ולאחר מכן אמר: “האח המבוגר הבין בתחילה, אבל אז הוא התעייף ולא הצליח להבין יותר – אולם האח הקטן השיג הכל והבין הכל”
י.פ.
מיכל’ע שוחט
The Rav (Rabbi Schneur Zalman of Liadi) passed through Prohobisht and went to visit R. Avraham, who was the older son of R. Shalom, )known as “the second Malakh” (angel)(, and the Ruzhiner. R. Avraham was already married, while the Ruzhiner was still a child. During the visit, the Rav asked the Ruzhiner what he was learning in heder (informal elementary school). The Ruzhiner responded, “How can a person take on the yoke of Heaven with his whole soul when reciting the Sh’ma, and still have the strength to say the v’Ahavta (the first chapter of the Sh’ma)?” The Rav then shared deep ideas and lofty sayings and tried to solve the Ruzhiner’s inquiry. Later, the Rav remarked, “The older brother initially understood, but eventually grew weary and did not comprehend, while the younger brother understood everything and comprehended everything.”
Y.F.
Mekhele Shokhet
דער רב איז דארכגעפארען פראהאביטש און איז געווען געגאנגען אין הויס באזוכען ר’ אברהם דער עלטערען זון פון ר’ שלום (מען האט אים גערופען דעם צווייטען מלאך) און דער ריזשינער.
ר’ אברהם איז שוין געווען פערהייראט און דער ריזשינער איז נאך געווען א קינד.
אז דער רב האט געפרעגט דעם ריזשינער וואס ער לערנט אין חדר האט דער ריזשינער אים געפרעגט:
ווי אזוי איז מעגליך אז א מענש איז מקבל עול מלכות שמים מיט דעם גאנצען מסירת נפש ווען ער זאגט שמע ישראל – ווי אזוי קען ער האבען נאך כח צו זאגען ואהבת –
האט דער רב אנגעהויבען שיטען הויכע מאמרים און טיפע רעיונות אויף שעות און האט געפרוווט פארענטפערן דעם ריזשינערס {קשה} [קשיא].
שפעטער האט ער געזאגט: דער עלטערער אין אנהייב האט פארשטאנען אבער ער איז שפעטער מיד געוארען און האט נישט מער משיג געווען – אבער דער קליינער האט אלעס משיג געווען און אלעס פארשטאנען
י.פ)
מעכעלע שוחט
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
