אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
כשר’ אברהם מסוכטשוב היה צעיר הוא למד אצל שוחט שהיה בן-בית [=מקורב] אצל הרבי מצאנז, הדברי חיים. פעם אחת אותו שוחט סיפר על גדולתו של הרבי מסוכטשוב עוד כשהיה רק ילד בן שמונה:
אביו של הרבי מסוכטשוב היה אדם גדול, מחבר הספר אגודת אזוב ורב בעיירה שלו שם גם לימד שיעורים לתלמידיו. פעם אחת אברהמ’לה הקשיב בשיעור של אביו ואחר כך אמר: “אבא – הקושייה שלך אינה קושיה בכלל וגם התירוץ לא” האבא לא הקשיב בתחילה, אבל כשהוא החל לשקול זאת מחדש, ראה כי בנו צדק. כך זה נמשך כמה ימים. האבא חשש שיובך בפני אנשי עירו ונזף באברהמ’לה שיפסיק לשגע לו את השכל. בכל מקרה מאז הוא לא הרשה לאברהמ’לה להיכנס לשיעורים שלו.
י.פ.
הרבי מצאנז
When R. Abraham of Sochatchov [d.1910] was a boy he studied with a shochet [ritual slaughterer] who was close to the Sanzer – the [author of the] Divrei hayim. He once told of the greatness of the Sochotchover when he was but a boy of eight.
The Sochotchover’s father [R. Ze’ev Nahman (d.1885)] was a great man – the author of the book – Agudat Ezov. He was a rabbi in his town and gave lectures to his students. Once Abraham listened in during the lecture and afterward he called out: “Father, your question is no question nor is your answer.” At first, his father ignored him but when he began to think it over, he realized that his son was correct. This went on for several days. His father was afraid that he would be embarrassed before his town and berated Abraham to stop driving him crazy. But from then on, he did not allow Abraham into his lecture.
I.F.
Sanzer Rebbe
ווען ר’ אברהם סאכאטשאווער איז געווען א אינגעל האט ער געלערנט ביי א שוחט וועלכער איז געווען א היימישער ביים סאנצער – דער דברי חיים.
האט ער אמאל דערציילט פון דעם גרויסקייט פונ’ם סאכאטשאווער, בשעת ער איז געווען נאך א אינגעל פון אן אכט יאר אלט.
דעם סאכאטשאווער’ס פאטער איז געווען א גרויסער גדול – דער מחבר פום אן ספר – אגודת אזוב – ער איז געווען א רב אין זיין שטעטעל און האט געלערנט שעורים פאר זיינע תלמידים.
איינמאל ביים שעור האט זיך אברהם’לע צוגעהערט און דערנאכדעם האט ער זיך אנגערופען: טאטע – דיין קושיה איז נישט קיין קושיה און דער תרוץ אויך ניט.
דער טאטע האט לכתחילה נישט צוגעהערט אבער אז ער האט אנגעהויבען נאכקלערען האט ער דערזיין אז זיין איז זון איז גערעכט.
אזוי איז געווען עטלעכע טעג. דער פאטער האט מורא געהאט דאס ער וועט פארשעמט ווערען פאר זיין שטאדט און האט זיך אויסגעבייזערט אויף אברהם’לע ער זאל אים אויפהערען פערדרייען דעם קאפ. אבער פון דעמולסט אן האט ער נישט אריינגעלאסט אברהם’לע צו זיין שעור.
י.פ) סאנצער רבי
כשר’ אברהם מסוכטשוב היה צעיר הוא למד אצל שוחט שהיה בן-בית [=מקורב] אצל הרבי מצאנז, הדברי חיים. פעם אחת אותו שוחט סיפר על גדולתו של הרבי מסוכטשוב עוד כשהיה רק ילד בן שמונה:
אביו של הרבי מסוכטשוב היה אדם גדול, מחבר הספר אגודת אזוב ורב בעיירה שלו שם גם לימד שיעורים לתלמידיו. פעם אחת אברהמ’לה הקשיב בשיעור של אביו ואחר כך אמר: “אבא – הקושייה שלך אינה קושיה בכלל וגם התירוץ לא” האבא לא הקשיב בתחילה, אבל כשהוא החל לשקול זאת מחדש, ראה כי בנו צדק. כך זה נמשך כמה ימים. האבא חשש שיובך בפני אנשי עירו ונזף באברהמ’לה שיפסיק לשגע לו את השכל. בכל מקרה מאז הוא לא הרשה לאברהמ’לה להיכנס לשיעורים שלו.
י.פ.
הרבי מצאנז
When R. Abraham of Sochatchov [d.1910] was a boy he studied with a shochet [ritual slaughterer] who was close to the Sanzer – the [author of the] Divrei hayim. He once told of the greatness of the Sochotchover when he was but a boy of eight.
The Sochotchover’s father [R. Ze’ev Nahman (d.1885)] was a great man – the author of the book – Agudat Ezov. He was a rabbi in his town and gave lectures to his students. Once Abraham listened in during the lecture and afterward he called out: “Father, your question is no question nor is your answer.” At first, his father ignored him but when he began to think it over, he realized that his son was correct. This went on for several days. His father was afraid that he would be embarrassed before his town and berated Abraham to stop driving him crazy. But from then on, he did not allow Abraham into his lecture.
I.F.
Sanzer Rebbe
ווען ר’ אברהם סאכאטשאווער איז געווען א אינגעל האט ער געלערנט ביי א שוחט וועלכער איז געווען א היימישער ביים סאנצער – דער דברי חיים.
האט ער אמאל דערציילט פון דעם גרויסקייט פונ’ם סאכאטשאווער, בשעת ער איז געווען נאך א אינגעל פון אן אכט יאר אלט.
דעם סאכאטשאווער’ס פאטער איז געווען א גרויסער גדול – דער מחבר פום אן ספר – אגודת אזוב – ער איז געווען א רב אין זיין שטעטעל און האט געלערנט שעורים פאר זיינע תלמידים.
איינמאל ביים שעור האט זיך אברהם’לע צוגעהערט און דערנאכדעם האט ער זיך אנגערופען: טאטע – דיין קושיה איז נישט קיין קושיה און דער תרוץ אויך ניט.
דער טאטע האט לכתחילה נישט צוגעהערט אבער אז ער האט אנגעהויבען נאכקלערען האט ער דערזיין אז זיין איז זון איז גערעכט.
אזוי איז געווען עטלעכע טעג. דער פאטער האט מורא געהאט דאס ער וועט פארשעמט ווערען פאר זיין שטאדט און האט זיך אויסגעבייזערט אויף אברהם’לע ער זאל אים אויפהערען פערדרייען דעם קאפ. אבער פון דעמולסט אן האט ער נישט אריינגעלאסט אברהם’לע צו זיין שעור.
י.פ) סאנצער רבי
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
