אודות מכון המחקר
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
כשהרבי מאברוטש התחיל לתכנן את נסיעתו לארץ ישראל, הוא נפגש עם יהודי ארצישראלי שהיה אצלו בעיירה ותשאל אותו על ארץ ישראל. היהודי ענה לו שאבנים בארץ ישראל הן ממש יהלומים. הרבי מאברוטש סיפר את החדשות לאשתו הרבנית והורה לה להתכונן לנסיעה. כשהוא הגיע לארץ ישראל הוא ראה שהאבנים היו אבנים ולא כמו שהיהודי תיאר לו. הוא חשב שהיהודי עבד עליו.
פגש הרבי מאברוטש את אותו יהודי לאחר כמה שבועות בצפת ועצר אותו בתהייה מדוע לא אמר לו את האמת. ענה לו היהודי “הסיבה שאתה לא רואה [שהן יהלומים], היא משום שיש לך ‘עיניים מלוכלכות’.” הרבי מאברוטש רצה לוודא אם זו אכן האמת אז הוא החל לערוך צומות וסיגופים וכך צם במשך ארבעים ימים. ביום הארבעים הוא ערך סעודה גדולה וסיפר לחסידים את כל המעשה, ולאחריו הוא אמר להם: “תאמינו לי שהעיניים שלי עכשיו כבר מזוככות, ועכשיו אני רואה שהיהודי ההוא אמר את האמת ולא עבד עלי. האבנים הן אכן יהלומים בארץ ישראל.”
י.פ.
דוד פישמאן
When the Avrutcher Rav started to plan to travel to Eretz Israel, he met a Jew from Eretz Israel in his shtetl and inquired about Eretz Israel. The Jew told him that the stones in Israel are truly diamonds. The Avrutcher Rav related this news to his Rebbetzin and told her to prepare for the journey right away. When he arrived in Israel and saw that the stones were stones and not what the Jew described, he thought that the Jew had tricked him.
Several weeks later, the Avrutcher met the same Jew in Tzfat and criticized him for not telling him the truth. The Jew answered him that “the reason you don’t see it [that the stones are diamonds] is because your eyes are smeared [clouded].” The Avrutcher wanted to ascertain whether this was true – so he started fasting for 40 days. On the 40th day, he made a great meal and related to the Hasidim the entire story. Afterward, he said to them: “Believe me that my eyes are now refined and now I can see that the Jew told me the truth and he did not fool me. In Israel, the stones are indeed diamonds.”
I.F.
Dovid Fishman
אז דער אבריטשער רב האט אנגעהויבען צו פלאנעווען צו פארען קיין ארץ ישראל האט ער געטראפען אן ארץ ישראלדיקען ייד ביי זיך אין שטעדטעל. האט ער אים אויסגעפרעגט איבער ארץ ישראל. ענטפערט אים דער ייד דאס די שטיינער אין ארץ ישראל זענען ממש דיאמאנטען.
דערציילט דער אבריטשער רב די נייעס צו זיין רביצין און הייסט שוין אנגערייטען צו דער נסיעה.אז ער איז אנגעקומען קיין א.י. האט ער געזען דאס שטיינער זענען שטיינער און נישט אזוי ווי דער ייד האט אים אויסגעמאלט. האט ער געמיינט דאס דער ייד האט אים אבגענארט.
טרעפט דער אבריטשער דעם זעלבען יידן נאך עטלעכע וואכען אין צפת און האלט אים פאר אמאי ער האט אים נישט געזאגט דעם אמת. ענטפערט אים דער ייד דאס דאפאר זעט איר נישט ווייל ער האט “פארשמירטע אויגען”.
האט דער אבריטשער רב געוואלט אויס פרואווען צו דאס איז אמת – האט ער אנגעהויבען צו פאסטען סיגופים און אזוי אבגעפאסט 40 טעג.
צום 40 טען טאג האט ער געמאכט א סעודה א גרויסע און דער ציילט די חסידים די גאנצע מעשה. דער נאך רופט ער זיך אן צו זיי:
גלויבט מיר דאס מיינע אויגען זענען יעצט שוין געלויטערט און יעצט זע איך דאס דער ייד האט מיר דעמולט געזאגט דעם אמת, אין נישט אבגענארט די שטיינער זענען תאקע דיאמאנטען אין ארץ ישראל.
י.פ)
דוד פישמאן
כשהרבי מאברוטש התחיל לתכנן את נסיעתו לארץ ישראל, הוא נפגש עם יהודי ארצישראלי שהיה אצלו בעיירה ותשאל אותו על ארץ ישראל. היהודי ענה לו שאבנים בארץ ישראל הן ממש יהלומים. הרבי מאברוטש סיפר את החדשות לאשתו הרבנית והורה לה להתכונן לנסיעה. כשהוא הגיע לארץ ישראל הוא ראה שהאבנים היו אבנים ולא כמו שהיהודי תיאר לו. הוא חשב שהיהודי עבד עליו.
פגש הרבי מאברוטש את אותו יהודי לאחר כמה שבועות בצפת ועצר אותו בתהייה מדוע לא אמר לו את האמת. ענה לו היהודי “הסיבה שאתה לא רואה [שהן יהלומים], היא משום שיש לך ‘עיניים מלוכלכות’.” הרבי מאברוטש רצה לוודא אם זו אכן האמת אז הוא החל לערוך צומות וסיגופים וכך צם במשך ארבעים ימים. ביום הארבעים הוא ערך סעודה גדולה וסיפר לחסידים את כל המעשה, ולאחריו הוא אמר להם: “תאמינו לי שהעיניים שלי עכשיו כבר מזוככות, ועכשיו אני רואה שהיהודי ההוא אמר את האמת ולא עבד עלי. האבנים הן אכן יהלומים בארץ ישראל.”
י.פ.
דוד פישמאן
When the Avrutcher Rav started to plan to travel to Eretz Israel, he met a Jew from Eretz Israel in his shtetl and inquired about Eretz Israel. The Jew told him that the stones in Israel are truly diamonds. The Avrutcher Rav related this news to his Rebbetzin and told her to prepare for the journey right away. When he arrived in Israel and saw that the stones were stones and not what the Jew described, he thought that the Jew had tricked him.
Several weeks later, the Avrutcher met the same Jew in Tzfat and criticized him for not telling him the truth. The Jew answered him that “the reason you don’t see it [that the stones are diamonds] is because your eyes are smeared [clouded].” The Avrutcher wanted to ascertain whether this was true – so he started fasting for 40 days. On the 40th day, he made a great meal and related to the Hasidim the entire story. Afterward, he said to them: “Believe me that my eyes are now refined and now I can see that the Jew told me the truth and he did not fool me. In Israel, the stones are indeed diamonds.”
I.F.
Dovid Fishman
אז דער אבריטשער רב האט אנגעהויבען צו פלאנעווען צו פארען קיין ארץ ישראל האט ער געטראפען אן ארץ ישראלדיקען ייד ביי זיך אין שטעדטעל. האט ער אים אויסגעפרעגט איבער ארץ ישראל. ענטפערט אים דער ייד דאס די שטיינער אין ארץ ישראל זענען ממש דיאמאנטען.
דערציילט דער אבריטשער רב די נייעס צו זיין רביצין און הייסט שוין אנגערייטען צו דער נסיעה.אז ער איז אנגעקומען קיין א.י. האט ער געזען דאס שטיינער זענען שטיינער און נישט אזוי ווי דער ייד האט אים אויסגעמאלט. האט ער געמיינט דאס דער ייד האט אים אבגענארט.
טרעפט דער אבריטשער דעם זעלבען יידן נאך עטלעכע וואכען אין צפת און האלט אים פאר אמאי ער האט אים נישט געזאגט דעם אמת. ענטפערט אים דער ייד דאס דאפאר זעט איר נישט ווייל ער האט “פארשמירטע אויגען”.
האט דער אבריטשער רב געוואלט אויס פרואווען צו דאס איז אמת – האט ער אנגעהויבען צו פאסטען סיגופים און אזוי אבגעפאסט 40 טעג.
צום 40 טען טאג האט ער געמאכט א סעודה א גרויסע און דער ציילט די חסידים די גאנצע מעשה. דער נאך רופט ער זיך אן צו זיי:
גלויבט מיר דאס מיינע אויגען זענען יעצט שוין געלויטערט און יעצט זע איך דאס דער ייד האט מיר דעמולט געזאגט דעם אמת, אין נישט אבגענארט די שטיינער זענען תאקע דיאמאנטען אין ארץ ישראל.
י.פ)
דוד פישמאן
החסידות המאוחרת נתפסה והוצגה במחקר כתנועה של התמסדות והתקבעות שאיבדה את הרנסנס החסידי הראשוני, ואף התנוונה. לאחרונה חלו שינויים במחקר והוצגו שיטות וגישות יותר מורכבות שמוצאות מאפיינים ייחודים לחסידות המאוחרת.
